Doğalgaz özellikle günlük konut yaşantımızın çok önemli bir parçası oldu. Rahatına alıştık. Hem rahat hem de ucuz olması vatandaşımız için olmazsa olmaz ihtiyaç haline geldi. Çok değil bundan 10-15 yıl önce vatandaşımızın gündeminde bile olmayan doğalgaz, hem ısınma hem de sıcak su ihtiyacının sağlanması için konutlarımızın olmazsa olmaz ihtiyacı oldu. Sanayide kullanılması da ayrı bir rahatlık ve üretime katkı ve kolaylık kaynağı. Ancak şimdilik sadece kent merkezlerinde kullanılıyor olması köylerde yaşamı da etkilemekte. Doğalgazın rahatı, vatandaşımızı bu nedenle köyden kente yönlendiriyor. Köylerde kullanıma da başlanması kentten köye geri dönüşü de mutlaka hızlandıracaktır. Bu nedenle şimdi köydeki Ayşe teyze de Mehmet Amca da doğalgazı köyüne dört gözle bekliyor ve soruyor “bize ne zaman gelecek” diye. .

Trans Anadolu Doğalgaz Boru Hattı, kısa adıyla TANAP bu bakımdan önemli bir proje . Hatta bu alanda asrın projesi diyenler de var. TANAP projesinde şimdi hızla sona yaklaşılıyor ve kullanım için geri sayım da başladı diyebiliriz.

TANAP projesi, Azerbaycan’ın ŞAHDENİZ-2 Bölgesi denilen, Hazar Denizi’ndeki ve bu denizin güneyindeki diğer sahalarda üretilen doğalgazın önce Türkiye’ye, devamında da Avrupa’ya taşınmasını amaçlayan ve uluslararasında “Güney Gaz Projesi” olarak bilinen bir proje. Hazar Bölgesinden Türkiye sınırına kadar olan Güney Kafkasya Boru Hattı (SCP), Türkiye’den çıkıştan Adriyatik’e uzanan Avrupa ayağını da Trans-Adriyatik Boru Hattı (TAP) oluşturmakta.

Boru hatları Ardahan’dan başlayıp, Kars, Erzurum, Erzincan, Bayburt, Gümüşhane, Giresun , Sivas üzerinden İç Anadolu, Marmara ve Trakya’ya geçip Edirne’nin İpsala ilçesinden Avrupa’ya aktarılacak. Bu bakımdan Karadeniz Bölgesini de yakından ilgilendirmekte. Bu yıl Eskişehir’e kadar olan etap bitecek ve doğudan test için hatta gaz verilmeye başlanacak. Tamamı ise 2019 yılında bitmiş olacak. 2020’de de Avrupa’ya gaz aktarımı yapılacak.

Dünyada doğalgaz arzı ve taşınmasında ülkeler arasında zorlu bir rekabet var. Ortadoğu’daki savaşların önemli nedenlerinden birinin bölgedeki doğalgaz ve bu gazın taşınmasıyla ilgili yol güvenliği olduğunu söyleyebiliriz. Rusya da önemli doğalgaz bölgesi ve gazını Karadeniz ve Türkiye üzerinden Türkiye’ye ve Avrupa’ya aktarmak durumunda. Bu maksatla “Mavi Akım Projesi” ve “Türk Akımı” projeleri devam ediyor. Hem Rusya’nın, hem Ortadoğu’nun hem de Azerbaycan’ın doğalgazının Avrupa’ya aktarımında Türkiye bu bakımdan güzergâh durumunda. Yani Türkiye için tam bir “enerji koridoru” ülkesi diyebiliriz. TANAP Azerbaycan’la Türkiye’yi birbirine bağlayan ve “iki devlet tek millet” söylemini adeta perçinleyen bir proje . Türkiye aynı zamanda bölgenin enerji güvenliğini sağlayacak bir ülke olarak herkes için barış ve istikrar yarımadası görünümünde ve böyle de olmak zorunda.

TANAP’la Azerbaycan’dan yılda 16 milyar metreküp gaz gelirken bunun 6’sı Türkiye’nin ihtiyacının karşılanmasına yönelik olacak, 10’u ise Avrupa’ya aktarılacak. Bu proje ile ilk defa Avrupa’ya Türkiye üzerinden boru hattıyla doğalgaz gidecek. İkincisi ise bilindiği gibi Rusya’nın doğalgazını Türkiye üzerinden Avrupa’ya aktaracak olan “Türk Akım Projesi” ve bu projenin çalışmaları da Karadeniz’de hızla devam etmekte. Avrupa’ya doğalgaz aktarımında Türkiye en ekonomik güzergâh. Bu bakımdan bu projeler herkes için adeta bir kazan-kazan projesi durumunda.. Haliyle bu durum ülkemizin stratejik önemini de pozitif yönde etkilemekte.

Ülkemizin doğalgaz ve enerji arzı kaynaklarının çeşitlendirilmesi açısından en önemlisi olan TANAP’ın vatandaşımız için de elbette büyük önemi var. Ülke genelinde coğrafi yapıya bağlı olarak doğalgazın kullanımının yaygınlaştırılıp köylerimize kadar uzanması için TANAP’ın bitirilip kardeş Azeri gazının kullanıma başlanmasını vatandaşımız da dört gözle bekliyor. Doğalgaz arzının çeşitlenmesi ve artması, ister istemez doğalgaz fiyatlarında bir indirim beklentisi oluşmasına neden olmaktadır. Bunun ise tamamıyla doğalgaz işletim maliyeleriyle ilgili bir husus olduğunu da belirtmekte fayda var.

Ayşe Teyzem de Mehmet Amcam da biraz daha beklesin, onların da şehirlerdeki gibi doğalgazla ısınıp rahat edecekleri günler yakın. Kuzineyi atmasınlar ama, o her zaman lazım…

Özcan Gürsoy

Denzicilik Müst. İst. Eski Blg. Md.