25.12.2021
Evet, Şili’de ‘’ umutlar korkuyu yendi ‘’ ve umudun oluşturduğu ‘’özgürlük güçbirliği’’adayı Boric rahat bir çoğunlukla devlet başkanı seçildi.
Latin Amerika’nın bu özel ülkesi, en geniş anlamda bir güçbirliği oluşmadan iktidar yolunun açılmayacağını çok açık bir şekilde anlatmış oldu. Boric’in seçim zaferi sonrası kadınlara ‘’özel ‘’ olarak seslenmesi, seçimlerde kilidi açan anahtarın kadınlar olduğunu bir kez daha gösteriyor.
Latin Amerika’da bu yıl 4 ülke tercihini demokrasiden yana yapmış oldu....
Boric’in ikinci tur öncesinde 2 önemli iş yaptığını görüyorum: İlki, tüm toplumu bir araya getiren bir ittifakı kurması. Yetmedi, bunu tamamlayan, ayağı yere basan bir ekonomik programın yazılması.İkincisi, eski Başkan Bn.Bachalet’i de yanına alarak geçmiş dönemlerde solun ‘’kibirli tavrı‘’ için hristiyan demokratlardan özür dileyen bir mektup yazması.
Peki bu programda neler var ?
1-Gelir vergisi 4 yılda ulusal gelirin % 5’i oranında artacak.
2-Sosyal güvenlik sistemi güçlendirilecek.
3-Özel sigorta sistemi tasfiye edilecek.
4-Ülkenin mali sistemini konsolide edecek adımlar atılacak.
5-Öğrencilerin harç borçlarına af getirilecek.
6-Asgari ücret % 50 oranında arttırılacak.
7-Kamunun enerji ,maden ve iletişim sektörlerindeki payı kamu kesiminin konumu güçlendirilecek.
8-Haftalık çalışma süresi azaltılacak.Transgender cinsiyete kamuda % 1 oranında istihdam hakkı tanınacak.
Bu program 1.tur seçim için hazırlanan metinden farklılıklar içeriyor. Madenkaynaklarının yeniden devletleştirilmesi öngörülüyordu.Şimdi yönetim devlet payını dünya fiyatları üstünden talep edecek. Bu önemli, zira Şili bakır madeninde bir dünya tekeli.İşçilerin şirket yönetim kurullarında % 50 pay alması hükmü vardı, kaldırıldı. Gelir vergisi oranlarındaki artış öngörüsü % 8 idi, bu yüzde 5‘e indirildi.
Kuşkusuz ‘’ şans faktörü ‘’ seçimlerde hep önemli bir etken olur. Seçimlere 5 gün kala diktatör Pinochet‘in eşinin eceliyle ölümü, Boric‘e ‘’İyi düşünün, o kapkaranlık günlere geri dönelim mi ? ‘’sorusunu sordurdu.Ama bununla yetinmedi, ‘’ korku imparatorluğunun yıkılması‘’ için çağrıda bulundu.
‘’Her gün ailenizin yaşam kalitesi için çalışan bir Başkan olacağım‘’ diyen bir taahhüt,seçim konusunun tabanla,toplumun en ucuyla bağlantısını çok net anlatıyor.
‘’Şili’nin Baharı’’ndan ders çıkarmak gerekiyor...
Şimdi sırada Mayıs 2022’de önce Kolombiya sonra Brezilya seçimleri var.
Her iki ülkede özgürlüğün temsilcileri çok şanslı, yeter ki ‘’ışığın ve sevincin türkücüsü‘’ Yaşar Kemal’in sözleriyle ‘’korku kültürü’’ yıkılsın.