20.12.2020
Türkiye ile Brezilya arasında diplomatik ilişkilerin kurulmasının 162. yıl dönümü.
Türkiye ile Brezilya arasında diplomatik ilişkilerin kurulmasının 162. yıl dönümü. Osmanlı Devleti ile Brezilya İmparatorluğu arasında diplomatik ilişkileri kuran Dostluk, İkamet, Ticaret ve Seyrisefain Anlaşması 1858 yılında imzalandı. Türkiye Cumhuriyeti ile Brezilya Federatif Cumhuriyeti arasında siyasi ilişkiler de 1927 yılında imzalanan Dostluk Anlaşması ile dostluk bağları güçlendi.
3 Haziran 2013 tarihinde, Brezilya’nın önde gelen düşünce kuruluşlarından Getulio Vargas Vakfı (FGV) tarafından düzenlenen “21.yy’da Brezilya’da Siyaset ve Toplum” konulu seminer kapsamında FGV | CPDOC Sosyal Bilimler Enstitüsü Dekanı Profesör Celso Castro ve Brezilya’nın Ankara Büyükelçisi Antonio Luis Espinola Salgado ile tanışarak sohbet etme imkanım oldu.
1944 yılında kurulan Getulio Vargas Vakfı, kaliteli eğitimi ile Brezilya’nın ekonomik ve sosyal gelişimini desteklemeyi amaçlayan dünyaca ünlü bir vakıftır. 8 okul, 2 araştırma enstitüsü, teknik destek projeleri ve basım ünitesiyle Getulio Vargas Vakfı, dünyanın en iyi 25 düşünde (think-tank) kuruluşu arasında gösterilmektedir.
Son 10 yılda, Brezilya ile Türkiye’nin ekonomik, politik ve kültürel bağları önemli aşama kaydetmiş ve güçlenmiştir. İki ülke lideri arasında 2010 yılında imzalanan “Stratejik Ortaklık için Eylem Planı” ticaretten politik diyolağa, bilimsel gelişimden eğitime birçok konuda iki ülkenin işbirliğine katkı sağlayacaktır. Dünyanın iki önemli gelişmekte olan ülkesinin karşılıklı ticaret hacmi 2.1 milyar dolara ulaşmış ve diğer alanlardaki karşılıklı ilişkiler de gün geçtikçe yoğunlaşmıştır. Getulio Vargas Vakfı, iki ülke arasındaki diyaloğu artırmak ve Türk iş dünyasına Brezilya’nın politik ve sosyolojik durumunu anlatmak amacıyla bu paneli ülkemizde düzenlemiştir.
Bilindiği üzere 2010 yılında Brezilya’da, Türkiye ile Brezilya arasında ilişkilere yeni bir boyut kazandırmak maksadıyla, iki ülke arasında Stratejik Ortaklık için Eylem Planı (Action Plan for a Strategic Partnership) imzalanmıştır.
Brezilya Devlet Başkanı Dilma Rousseff’in 2011’de Türkiye’ye yaptığı resmi ziyaret sırasında ise “Türkiye-Brezilya: Dinamik bir Ortaklık için Stratejik Perspektif” başlıklı ortak bir bildiri kabul edilmiştir.
4 Ocak 2013 tarihinde, aynı yıl Küresel Siyaset ve Uluslararası İlişkiler yüksek lisans eğitimi aldığım Bahçeşehir Üniversitesi’nin Amerikan Araştırmaları Merkezi (BAU-AMERS) tarafından Brezilya Dışişleri Bakanı Antonio Patriota ile “Brezilya Dış Politikası Ekseninde Brezilya-Türkiye İlişkilerinin Geleceği: İnovatif Partnerlik” konulu konferans kapsamında tanışma ve sohbet etme imkanım oldu.
Brezilya Dışişleri Bakanı Antonio Patriota konferans sırasında yaptığı konuşmasında, “Brezilya 70 sene imparatorluktu, monarşi yönetimi vardı. Askeri diktatörlük altında ciddi sorunlar yaşandı. Ülke güçlü demokrasiye ancak şimdi kavuşabildi.” dedi ve Brezilya’da diplomasiye inandıklarını ve 2010’dan itibaren Birleşmiş Milletler (BM) üyesi ülkelerin hepsinde büyükelçilikleri bulunduğunu ifade etti. Türkiye’nin yakın bölgesinin ötesine de ulaştığını vurgulayan Patriota, Türkiye’nin Avrupa ve Asya ülkeleriyle olumlu bağlantıları olduğunu söyledi. Brezilya’nın çok daha homojen bir bölgesel ortama sahip olduğunu da aktaran Patriota, Güney Amerika’da yarım milyar nüfus olmasına rağmen kıtalararası kolay bir iletişim olduğuna dikkati çekti. Brezilya’da bugün bölgesel entegrasyon politikalarının uygulandığını anlatan Patriota, Güney Amerika ülkeleri arasında güçlü bir iletişim olduğunu aktardı. Patriota, bölge ülkeleri arasındaki ekonomik ve sosyal iletişimi sağlayan uluslararası kuruluşlara ilişkin bilgi verdi. Türkiye’nin NATO’ya üye olduğunu anımsatan Patriota, bu üyeliğin Türkiye’ye özel bir profil sağladığını dile getirerek “Türkiye’nin de öz güven ve bilgi düzeyi artıyor. Gelecekte de daha etkili bir şekilde birlikte çalışacağız. Türkiye ve Brezilya arasında etkileşim ve işbirliğini güçlendirmek istiyoruz. İki ülke arasında turistik hareketlilik söz konusu ama iki ülkenin kurumları arasında işbirliği kurmak gerekiyor.” dedi. Patriota, Türkiye ve Brezilya’nın uluslararası arenada önemli bir rol oynayacağına inandığını da kaydetti.