16.08.2020
22 Şubat 2012 tarihinde ülkemize ilk resmi ziyareti kapsamında teşrifleriyle İstanbul'da gerçekleştirilen Türkiye-Çin Halk Cumhuriyeti Ekonomi ve Ticari İşbirliği Forumu'na katıldım.
Çin Halk Cumhuriyeti Devlet Başkanı Xi Jinping ülkesinde henüz devlet başkanı olmadan kısa bir zaman önce Başkan Yardımcısı sıfatıyla ABD, İrlanda ve Türkiye'yi kapsayan turu çerçevesinde 22 Şubat 2012 tarihinde ülkemize ilk resmi ziyareti kapsamında teşrifleriyle İstanbul'da gerçekleştirilen Türkiye-Çin Halk Cumhuriyeti Ekonomi ve Ticari İşbirliği Forumu'na katıldım.
T.C. Dışişleri Bakanlığı açıklamasında Türkiye- Çin Halk Cumhuriyeti ilişkilerinin, son dönemde karşılıklı üst düzey ziyaretlerle ivme kazandığı ve 2010 yılında “stratejik işbirliği” seviyesine yükseltildiğine dikkat çekilirken 2011 yılı iki ülke arasında diplomatik ilişkilerin tesisinin 40. yıldönümü olarak kutlanmış, 2012 ile 2013 yılları ise sırasıyla “Türkiye'de Çin Yılı” ve “Çin’de Türkiye Yılı” olarak ilan edilmiştir.
2012 yılının sonunda 18. Parti kongresinde dördüncü nesil liderliği temsil eden Hu Jintao yerini beşinci nesil liderliği temsil edecek olan Xi Jinping’e bıraktı. Ardından da 2013 yılında devlet başkanı olarak görevine başladı. Başkanlığının ilk yılında Xi Jinping’in 2013’te ilan ettiği Yeni İpek Yolu inisiyatifi “Tek Kuşak Tek Yol” projesi kapsamında Çin’in Xi’an kentinden çıkan ve Avrupa'ya giden ilk yük treni Kazakistan, Azerbaycan Bakü, Gürcistan Tiflis ardından Ahılkelek, Kars, Erzurum, Erzincan, Sivas, Kayseri, Kırıkkale, Ankara, Eskişehir, Kocaeli üzerinden 7 Kasım 2019 tarihinde Asya’dan Avrupa’ya kesintisiz giden ilk yük treni CHINA Railway Express Chang’an, iki parça halinde Marmaray Ayrılıkçeşmesi istasyonundan geçiş yaptı. Demir İpek Yolu üzerinden Marmaray Tüp Geçidi'ni de kullanarak İstanbul'da Üsküdar, Sirkeci, Yenikapı ve Kazlıçeşme duraklarını geçerek Zeytinburnu ve Kapıkule'den (Edirne) çıkış yaparak, Bulgaristan üzerinden Sırbistan, Macaristan ve Slovakya'yı geçerek Prag'a yolculuğuna devam etti. Chang’an yük treninin uzunluğu ve ağırlığı nedeniyle Maramaray geçişinde bir sorun olmaması için iki parça halinde tünelden geçerek, Kapıkule'de yeniden tek parça olarak yoluna devam etti.
Çin’den kalkıp 60'dan fazla ülke ve Türkiye’den de geçerek Avrupa’ya “Yeni İpek yolu güzergahından” ulaşan ticari tren 6 Kasım’da Ankara’ya ulaştığında devlet töreni ile karşılanmış, T.C. Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Cahit Turhan ise garda konuşması sırasında, “Yolculuğuna Çin’in Xi’an şehrinden başlayan ve 42 TIR’a eş değer elektronik ürün yükü taşıyan China Railway Ekspress’in toplam uzunluğu 820 metre. Tren, 42 adet konteyner yüklü vagonla, 2 kıta, 10 ülke, 2 denizi aşarak 11 bin 483 kilometrelik yolu 12 günde katedecek. Asya ile Avrupa arasındaki 21 trilyon dolarlık ticaret hacmini dikkate aldığımızda, meselenin önemi kolaylıkla anlaşılacaktır” dedi.
Çin Halk Cumhuriyeti Devlet Başkanı Xi Jinping 2013 yılında; Tek Kuşak Tek Yol girişimini tanıtırken “Bu herkesin kazançlı çıkacağı bir projedir. Siz de yerinizi alın beraber kalkınalım” dedi. Çin Dışişleri Bakanlığı’na göre proje Afrika, Asya ve Avrupa arasında var olan bağların kültürel ve tarihsel mirasının 21’inci yüzyıl dinamikleri uyarınca, barış ve işbirliği içerisinde yeniden güçlendirilmesini temel alıyor. Proje iki ayak üzerinden şekilleniyor; 68 ülke, 4,4 milyarlık nüfus (dünya nüfusunun yaklaşık yüzde 60’ı) ve küresel milli hasılanın yüzde 40’ını kapsıyor.
Tek Kuşak Tek Yol projesinin ilk zirvesi 14-15 Mayıs 2017 tarihlerinde Çin’in başkenti Pekin’de yapılmıştı. Toplantıya T.C. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da katılmıştı. Çin’in trilyon dolarlık Yeni İpek Yolu diye nitelenen Tek Kuşak Tek Yol projesinde 2. Uluslararası İşbirliği Forumu ise 25-27 Nisan 2019 tarihlerinde yine Pekin’de yapıldı. İki gün süren toplantıya yaklaşık 100 ülkeden devlet ve hükümet başkanları ile bakanlar katıldı. Kuşak ve Yol forumunda, Rusya lideri Vladimir Putin, Pakistan Başbakanı İmran Han, Malezya Başbakanı Mahathir Muhammed ve İtalya Başbakanı Giuseppe Conte gibi isimler yer aldı. Türkiye’yi ise T.C. Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Cahit Turhal temsil etmişti. ABD ise Pekin’e temsilci göndermemişti.
İtalya Başbakanı Giuseppe Conte, Çin Devlet Başkanı Xi Jinping’in 22-24 Mart 2019 tarihleri arasında ülkesini ziyareti sırasında bir dizi anlaşmalar imzalayabileceklerini söylemişti.
2019'un Mart ayında, Çin devlet başkanı Xi Jinping ile “Yeni İpek Yolu” için mutabakat muhtırası imzalayan ilk G-7 ülkesi olan İtalya’nın Başbakanı Guiseppe Conte’nin Pekin’e gelmesi dikkat çekmiş; İtalya, imza sonrası ABD ve bazı Avrupalı ülkelerden sert tepkiye maruz kalmıştı.
İtalya’yı uyararak Kuşak ve Yol’u gösteriş projesi olarak tanımlayan ABD Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton’ın Sözcüsü Garrett Marquis, sosyal medya hesabından yaptığı bir açıklamada, “İtalya büyük bir küresel ekonomi ve mükemmel bir yatırım merkezi. İtalyan hükümetinin Çin’in gösteriş projesine meşruiyet kazandırmasına gerek yok” ifadelerini kullanmıştı.
Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas ise, Welt am Sonntag gazetesine yaptığı bir açıklamada, “İBazı ülkeler Çin ile akıllıca işler yaptıklarını düşünebilir ama bir gün bağımlı olduklarını fark ederek şaşıracaklar” demişti.
Değinilen coğrafi harita uyarınca, demir yolları, kara yolları, enerji nakil hatları, devasa inşaat projeleri ve yeni limanların yapılması planlanıyor. Trilyon dolarlık yeni ve ilave alt ve üst yapı yatırımlarıyla asrın en büyük kıtalararası ticaret projesi. Çin’i Avrupa’yla birleştirecek Tek Kuşak-Tek Yol ve Yeni İpek Yolu projelerinin virüsten olumsuz etkileneceği öngörülüyor. Çin’den Londra’ya kadar kesintisiz taşımacılık hattında yük ve yolcu trenlerinin yolu beklenirken Coronavirüs Covid-19 salgını yüzünden ciddi etkilenerek tahminim şimdilik “bekle ve gör” dönemine girildi. İngiltere, 31 Ocak 2020 tarihinde Avrupa Birliği'nden tamamen ayrılmıştı.
İki ülke arasında diplomatik ilişkilerin tesisinin 40. yıldönümünde, Türk - Çin Ticaret ve Sanayi Odası Derneği'nin 3 Mayıs 2011 tarihli kuruluşunda kurucu üye olarak kısa bir süreliğine de Başkan Yardımcılığı görevinde bulundum.
27 Aralık 2010 tarihinde, Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Türkiye - Çin İş Konseyi Karşı Kanat Kuruluşu olan Çin Halk Cumhuriyeti Uluslararası Ticaret ve Tanıtım Konseyi (CCPIT Shanghai) Genel Sekreter Yardımcısı ve CCPIT Shanghai 2010 Delegasyonu Başkanı Sun Guozuo’nun resmi teşekkür mektubuna
ve
5 Mayıs 2016 tarihinde ise; DEİK Türkiye - Tayvan İş Konseyi Karşı Kanat Kuruluşu olan Çin Uluslararası Ekonomi İşbirliği Kurumu (CIECA) Başkanı Mr. Chung-Yu Wang’ın resmi teşekkür mektubuna layık görüldüm.
28 Kasım 2008 tarihinde, DEİK, DTM, İMMİB ve TOBB tarafından ortaklaşa gerçekleştirilen ve Çin Halk Cumhuriyeti Siyasi Danışma Konferansı Ulusal Komitesi (CPPCC) Başkanı Jia Qinglin ve Çin Halk Cumhuriyeti'nin Ankara Büyükelçiliği Elçi-Müsteşarı Kaisheng Tian'ın katılımıyla gerçekleştirilen Çin - Türk İşadamları Ekonomik ve Ticari İşbirliği Forumu ve Alım Heyeti İmza Törenine,
8 Ocak 2010 tarihinde, T.C. Başbakanlık Dış Ticaret Müsteşarlığı (DTM) tarafından, Çin Halk Cumhuriyeti Ticaret Bakanı Chen Deming ve Çin Uluslararası Müteahhitler Birliği (CHINCA) Başkan Vekili Chi Changhai'nin katılımlarıyla gerçekleştirilen Türkiye - Çin Ticari, Ekonomik ve Yatırım İşbirliği Forumu'na,
17 Haziran 2010 tarihinde, DEİK Türkiye - Çin İş Konseyi tarafından Shaanxi Eyaleti Vali Yardımcısı ile gerçekleştirilen toplantıya,
19 Ekim 2010 tarihinde, Çin Halk Cumhuriyeti Ankara Büyükelçiliği, Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) ve DEİK Türkiye - Çin İş Konseyi tarafından, Çin Halk Cumhuriyeti Ankara Büyükelçisi Gong Hiaosheng'in katılımıyla gerçekleştirilen Türk-Çin İşbirliği ve Ticaret Forumu’na,
23 Aralık 2010 tarihinde, DEİK Türkiye - Çin İş Konseyi tarafından Çin Halk Cumhuriyeti Ticaret Bakanlığı Ticareti Geliştirme Dairesi Genel Direktör Vekili’nin katılımıyla gerçekleştirilen Türk-Çin İş Konferansı’na,
5 Nisan 2011 tarihinde, DEİK ve TÜSİAD işbirliği ile Çin Halk Cumhuriyeti Liaoning Eyaleti Başkenti Shenyang heyetiyle toplantıya,
26 Aralık 2011 tarihinde, DEİK, Çin Halk Cumhuriyeti İstanbul Başkonsolosluğu ve Çin Halk Cumhuriyeti Ticaret Bakanlığı Ticaret Geliştirme Bürosu işbirliği ile Beijing Kaiyu International Business Exhibition Heyeti ile gerçekleştirilen Türk - Çin İş Forumu'na,
30 Aralık 2011 taribinde DEİK Türkiye - Çin İş Konseyi tarafından, Xi'an Şehri Ticaret Bürosu ve Yatırım Tanıtım Bürosu Genel Sekreter Yardımcısı ile gerçekleştirilen toplantıya,
22 Şubat 2012 tarihinde Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) tarafından, Çin Halk Cumhuriyeti Devlet Başkan Yardımcısı sıfatıyla Xi Jinping’in ülkemize resmi ziyareti kapsamında teşrifleriyle gerçekleştirilen Türkiye - Çin Halk Cumhuriyeti Ekonomi ve Ticari İşbirliği Forumu'na,
29 Mart 2012 tarihinde, DEİK Türkiye - Çin İş Konseyi tarafından, Çin Halk Cumhuriyeti İstanbul Başkonsolosu Zhang Qingyang'ın katılımıyla gerçekleştirilen toplantıya,
12-14 Haziran 2012 tarihlerinde, T.C. Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi tarafından Sermaye Piyasaları Kurulu (SPK) işbirliği ile gerçekleştirilen “İpek Yolu Canlanıyor: Türk-Çin Hukuk Zirvesi” sertifika programına,
18 Haziran 2012 tarihinde DEİK Türkiye - Çin İş Konseyi tarafından, Sichuan Valisi Jiang Jufeng’in katılımıyla gerçekleştirilen toplantıya,
17 Temmuz 2012 tarihinde, Çin Halk Cumhuriyeti Guangzhou Dış Ticareti Geliştirme Kurumu (CCPIT Guangzhou) ve TİM organizatörlüğünde, Guangzhou Parti Sekreteri Wan Qinliang başkanlığında gerçekleştirilen “Yeni Guangzhou Yeni Fırsatlar” temalı “Turkey - China Economy & Business Day” Forumu’na,
25 Eylül 2012 tarihinde DEİK Türkiye - Çin İş Konseyi tarafından, Shanxi Eyaletine bağı Liulin Belediyesi Başkan Yardımcısı Li Shuanghui ve Xiaoyi Belediyesi Başkan Yardımcısı Du Hongtao ile gerçekleştirilen toplantıya,
7 Aralık 2012 tarihinde, DEİK Türkiye - Çin İş Konseyi tarafından, Çin Halk Cumhuriyeti Yenilenebilir Enerji ve Nükleer Enerji Politikalarından Sorumlu Devlet Konseyi üyeleri ile yuvarlak masa toplantısına,
17 Nisan 2013 tarihinde, DEİK Türkiye - Çin İş Konseyi tarafından, Çin Ticaret Bakanlığı İstanbul Ofisi koordinasyonunda Tianjin Eyaletinden gelen heyet ile gerçekleştirilen yuvarlak masa toplantısına,
17 Haziran 2013 tarihinde, DEİK Türkiye - Çin İş Konseyi tarafından, Shenzhen Belediye Başkanı Xu Qin'in katılımıyla gerçekleştirilen Çin Halk Cumhuriyeti Shenzhen-Türkiye Yatırım ve İşbirliği Forumu’na,
29 Ağustos 2013 tarihinde, DEİK Türkiye - Çin İş Konseyi tarafından, Guangzhou Bölgesinden gelen bürokrat heyeti ile gerçekleştirilen yuvarlak masa toplantısına,
17 Eylül 2013 tarihinde, China Machinery Engineering Corporation (CMEC) Başkanı Zhang Chun katılımıyla gerçekleştirilen firma ve proje tanıtım resepsiyonuna,
6 Ocak 2014 tarihinde DEİK Türkiye - Çin İş Konseyi tarafından, Shanxi Eyaleti Taiyuan kenti Meclis Daimi Komitesi Genel Sekreter Yardımcısı ve Komisyoneri He Tao ile gerçekleştirilen toplantıya,
15 Nisan 2014 tarihinde, DEİK Türkiye - Çin İş Konseyi tarafından Qinghai Eyaleti Komite Üyesi ve Vali Yardımcısı Wang Xiao ile tanışma ve Shenyang Eyaleti Shenyang Sub-Council for the Promotion of International Trade (CCPIT) China Chamber of International Commerce Shenyang Chamber of Commerce Başkanı, Faku şehri Vali Yardımcısı ve Shenyang Belediyesi Genel Sekreter Yardımcısı ile gerçekleştirilen yuvarlak masa toplantısına,
18 Aralık 2014 tarihinde Çin Halk Cumhuriyeti Qingdao Ticaret Bürosu (BOFCOM) Genel Müdür Yardımcısı Zhang Li ile gerçekleştirilen yuvarlak masa toplantısına,
12 Mart 2015 tarihinde, TÜSİAD evsahipliğinde, Avrupa Birliği Çin Ticaret Odası Başkanı ve BASF Çin Temsilcisi ve Başkan Yardımcısı, Paris merkezli Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü’nün (OECD) İş Dünyası Sanayi Danışma Komitesi (BIAC) Çin Görev Gücü Başkanı Joerg Wuttke ile Çin’e yönelik “Latest Developments in the ‘New Normal’ Period of China” başlıklı yuvarlak masa toplantısına,
3 Haziran 2015 tarihinde “One Belt One Road Economic Forum Global Series” kapsamında Çin-Türkiye Ekonomi Forumu’na,
8 Kasım 2015 tarihinde, Çin Halk Cumhuriyeti Jiangxi Eyaleti Valisi Lu Xinshe, Dış İlişkiler ve Denizaşırı Çin İlişkileri Genel Müdürü Zhao Hui, Dış İlişkiler ve Denizaşırı Çin İlişkileri Genel Müdür Vekili Li Yuqiang, Ticaret Departmanı Direktörü Wang Shuiping, Çin Devlet Konseyi Jiangxi Eyaleti Kamu Varlıkları Gözetim ve Yönetim Komisyonu (SASAC) Direktörü Chen Deqin, Jiangxi Nadir Metaller Tungsten Holdings Group (JXTC) Başkan ve Genel Müdürü Zhong Xiaoyun ve Shining Resources Holdings Başkanı Zhong Renhong ile çalışma yemeğine,
1 Kasım 2016 tarihinde, Çin Halk Cumhuriyeti Ticaret Bakanlığı Dış Ticaret Departmanı ve DEİK Türkiye-Çin İş Konseyi işbirliğiyle gerçekleştirilen ikili iş görüşmeleri ve imza törenine,
22 Haziran 2017 tarihinde, DEİK ve China Council for the Promotion of International Trade (CCPIT) işbirliğinde, Jiangsu Eyaleti'nden gelen resmi ve özel sektör heyeti temsilcileriyle gerçekleştirilen yuvarlak masa toplantısına,
11 Mayıs 2018 tarihinde, DEİK Türkiye - Çin İş Konseyi ev sahipliğinde Gansu Eyaleti Ticaret Bakanlığı Genel Müdür Yardımcısı Ren Fukang ile gerçekleştirilen yuvarlak masa toplantısına,
23-24 Kasım 2018 tarihinde, T.C. Cumhurbaşkanlığı himayelerinde ve Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) ile Asya Pasifik Ticaret ve Sanayi Odaları Konfederasyonu (CACCI) işbirliğinde organize edilen Türkiye ile Asya-Pasifik ülkeleri iş çevrelerini bir araya getiren “Asya: Sınırları Genişletmek” temalı 32. CACCI Konferansı ve Asya-Pasifik Ekonomi Zirvesi'ne ve China Council for the Promotion of International Trade (CCPIT) Guangzhou Huangpu Başkan Yardımcısı Homer Yu Sau Ning ve "Tek Kuşak Tek Yol" projesi odası heyeti katılımıyla gerçekleştirilen programa,
21 Ocak 2020 tarihinde ise, DEİK Karşı Kanat Kuruluşu Hong Kong Ticaret Geliştirme Konseyi'nin (HKTDC) Türkiye Temsilciliği ev sahipliğinde Çin Halk Cumhuriyeti İstanbul Başkonsolosu Cui Wei, Hong Kong Ekonomi ve Ticaret İşleri Avrupa Birliği nezdinde Yardımcı Temsilcisi Paul Leung, Hong Kong Ticaret Geliştirme Konseyi Avrupa Bölge Direktörü William Chui'nin katılımlarıyla gerçekleştirilen Çin Yeni Yılı programına katıldım.