Fındık Altın’a Dönüşüyor...

Bu güzel projenin adı ile yola çıkıldı.Fındıkta Lisanslı depo konusunda büyük bir yatırım yapan Giresun Ticaret Borsası Lisanslı depoyu 2016 yeni sezonunda,  Giresun Fındığını değerlendirmek amacıyla uygulamaya başlatacak.Bu güzel çalışmayla ilgili olarak Giresun Ticaret Borsası Başkanı Temel Yanıkoğlu’nu ve yönetim kurulunu vede dünden bugüne emeği geçen herkesi kutluyorum...

Bu proje diliyoruz ki çok başarılı olacak devamında ise kotasında fındık olan 14 borsa inanıyoruz’ki Lisanslı depoyla ilgili çalışmaları başlatacaklardır.Peki bu proje nasıl can buldu,dünden bugüne nasıl gelişmeler yaşandı kısaca hatırlayalım..

Giresun Ticaret Borsası ; 1990'lı yılların başından buyana fındık borsası kurulması konusunda her platformda çalışmalar yürütmüş, 2005 yılında “5300 sayılı Tarım ürünleri Lisanslı depoculuk kanunu” ve “Ürün ihtisas borsaları yönetmeliği” çıktıktan sonra bu konuda çalışmalar hız kazanmıştır.

Bunun neticesinde düzenlenen “Fındık Lisanslı Depo Yönetmeliği” taslağı bakanlığa bildirilmiş ve yönetmeliğin çıkarılmasına katkı sağlamıştır. Diğer taraftan; Lisanslı depo ve spot borsa kurulumu için proje faaliyetlerine başlatılmış ve 2006 yılında Fındık Lisanslı Depo projesi hazırlanmıştır.

T.C. Sanayi ve Ticaret Bakanlığının otoritesinde yürütülen AB IPA Bölgesel Rekabet Edebilirlik Operasyonel Programı çerçevesindeki hibe fona; “Fındık Lisanslı Deposu ve Fındık Pazar Yeri Kurulması” projesi adı altında başvuruda bulunulmuş ve bu proje ilgili programa sunulan 532 proje arasından seçilen 47 projede 9.3 Milyon EURO bedelle en büyük hibe bütçesi almaya hak kazanmıştır. Bu aşamadan sonra Borsamızın bünyesinde AB Proje Geliştirme ve Uygulama Ofisi kurulmuş ve proje faaliyetlerinin yürütülmesi çalışmalarına başlanmıştır.Giresun Fındık Lisanslı Deposu ve Spot Borsa Kurulması Projesi, Türkiye Cumhuriyeti ve Avrupa Birliği tarafından ortak finanse edilen, Rekabetçi Sektörler Programı çerçevesinde gerçekleştiriliyor.Program bölgeler arasındaki ekonomik ve sosyal farklılıkları azaltmayı hedefliyor. Böylelikle Türkiye ekonomisi daha rekabetçi kılınarak AB ekonomisiyle entegrasyon süreci hızlandırılacak. Rekabetçi Sektörler Programı, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Avrupa Birliği ve Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü tarafından yürütülmektedir. Bu proje, Fındık Tanıtım Grubu tarafından TÜBİTAK-MAM'da yaptırılan “Fındıklarda Aflatoksin Oluşumuna Etki Eden Faktörlerin ve Önleyici Tedbirlerin Alınması” ve "Fındık ve Fındıklı Ürünlerin Raf Ömürlerinin Belirlenmesi ve Uzatılması Çalışmaları" adlı bilimsel çalışma sonuçları göz önüne alınarak geliştirilmiş ve yapılan araştırmalar sonucunda bu verilere uygun depolama sistemleri projelendirilmiştir.

Fındık gibi sert kabuklu meyvelerde en önemli kalite kaybı açılaşmadır. Fındık yağın lipidoksidasyonu veya hidrolizi ile açılaşır. Lipid oksidasyon başladıktan sonra kalite hızla azalır. Serbest kalan yağ asitleri oksidasyon reaksiyonunu başlatır. Buna bağlı olarak oluşan hidroperoksitler

peroksidaz etkileriyle sıcaklık ve bağıl nemin etkisiyle fındıkta kokuşma ve acıma yapan ikincil, üçüncül ürünlere dönüşürler.Bu bozulma mekanizması Oksijen, Işık, Isı, Su aktivitesi, mikroorganizmalar, Metal iyonları, yağ asitleri ve enzimler gibi bir çok faktör tarafından hızlandırılmaktadır. Ayrıca, fındık lipid oksidasyonu tetikleyici katalizör etkisi yapan bakır, demir ve manganez bakımından zengin bir gıda maddesi olduğundan acılaşma bu minerallere bağlı olarak daha hızlı olabilmektedir.Gıda maddelerindeki kimyasal, biyokimyasal ve mikrobiyolojik değişimleri sınırlayan en önemli faktör su aktivitesidir. Su aktivitesi düştükçe gıdalarda kalite kayıpları da azalmakta, saklanma süreleri uzamaktadır. Fındığın saklanmasındaki en önemli esas öncelikle düşük bağıl nem (%60-70) daha sonra düşük sıcaklık (5-100C) koşullarının sağlanmasıdır. Bağıl nemin %70'in üzerinde olduğu durumda küfler gelişmeye başlayarak fındıkta Aflatoksin riskini artırmaktadır.Yapılan araştırmalar sonucunda en ideal saklama koşullarının Azot -CO2 karışımlı gaz altında depolanmasıdır. Ancak, CO2 gazının eldesi ve kullanımının çevresel etkileri sebebiyle projemizde sadece Azot gazı kullanılmıştır.

Evet güzel projenin Fındık sektörüne hayırlara vesile olmasını dilerken, tüm paydaşların projeyi desteklemesi başarı için  mutlaka şart diyoruz!