1 Nisan'da yürürlüğe giren kararlara göre 150 m2 ’ye kadar konutta KDV yüzde 1’den yüzde 8’e çıktı. Temel ihtiyaç maddelerinde KDV yüzde 18’den yüzde 8’e indi. İkinci el oto satışında KDV yüzde 1’den yüzde 18’e yükseldi. Turizm belgeli işletmeler ile restoranlarda KDV oranı eşitlendi. Karar, ilgili sektörlerde farklı yorumlara yol açtı.

Mal ve Hizmetlere Uygulanacak KDV Oranlarının Tespitine İlişkin Kararda Değişiklik Yapılmasına ilişkin karar Resmi Gazete’de yayımlandı. Birçok mal ve hizmet ile ticareti faaliyete ilişkin KDV indirim ve düzenlemeleri, ilgili sektörlerin temsilcileri tarafından farklı değerlendirmelere yol açtı. Otomotiv sektörü temsilcileri, “bu gelişme ikinci el fiyatlarını maalesef yukarı çeker. Kurumsal ikinci el işi yapan firmaların maliyetleri artar” uyarısı yaparken, düzenlemeler konut sektörünü ikiye böldü. Sektör temsilcilerinin bir bölümü KDV oranının 1’den 8’e çıkarılmasının konut sektörünü durma noktasına getireceğini öne sürerken, bir bölümü KDV yükünün azalmasının yeni projeleri tetikleyeceği görüşünde. Yeme içme sektörü ise kararı, “restoranlar için uygulanan KDV indiriminin turizm belgeli işletmeler için de uygulanması sevindirici” diye değerlendirdi. Tohum üreticileri de KDV oranının düşürülmesini “üretim girdi maliyetlerinde düşüş sağlayacağı yorumuyla” olumlu buldu.

GİSİAD Başkanı Gezmiş’ten tepki

Giresun Sanayici ve İş İnsanları Derneği (GİSİAD) Başkanı Aykut Gezmiş, konut sektöründe KDV oranının yüzde 8’e yükseltilmesinin, sektöre zarar vereceğini bildirdi.

Gezmiş yaptığı yazılı açıklamada, konutta KDV oranının yüzde 1’den yüzde 8’e, konutta KDV oranının yüzde 1’den yüzde 8’e yükseltilmesine tepki gösterdi. KDV oranının konut satışlarına yüzde 7 oranında artış olarak yansıyacağını belirten Gezmiş, “5359 sayılı Cumhurbaşkanlığı kararı ile KDV oranlarında indirim beklenirken (net alanı 150 m2’nin altındaki konutlara) kırk yıldır % 1 olarak uygulanan KDV oranı, % 8’e yükseltildi. Hatırlatalım ki ülkemizde bulunan konutların % 90’ının net alanı 150 m2’nin altındadır. Yani bu düzenleme konut alacakların % 90’ını ilgilendirmektedir. Hızla artan maliyetlerin ardından şimdide % 7’lik KDV farkının fiyatlara yansıtılması kaçınılmazdır” dedi.

GİSİAD Başkanı Gezmiş şunları kaydetti; “Konut sektörü son 4 aydır aşırı artan maliyetler karşısında zaten çok zor günler yaşarken bir darbe de KDV bindirimi ile gelmiştir. Yaşanan artışlar nedeniyle satışlarda ve taleplerde meydana gelebilecek daralmalar sektöre büyük zarar verecektir. Maalesef alınan bu yanlış KDV kararı, son aylarda aşırı artan maliyetler karşısında satış yapmakta zaten zorlanan konut sektörünün vergi yükünü ve dolayısıyla maliyetlerini artıracak, zaten artmış konut fiyatlarını daha da şişirecek, konut alma hayali kuran vatandaşlarımıza ilave bir vergi yükü getirecektir. Hükümetimiz kırk yıldır alınmayan vergiyi bu zor zamanlarda almayı icat ederek hem acil desteğe ihtiyacı olan konut sektörüne, hem de ev alma hayali kuran vatandaşlara adeta bir şok yaşatmıştır. Konut sektörü ile ilgili destekler açıklanmasını beklerken KDV artışı yapılması yanlış bir uygulama olmuştur. Ama burada asıl mağdur olacaklar konut alıcılarıdır. Artık konut alırken KDV’yi % 1 yerine % 8 ödeyeceklerdir. Bu yanlıştan bir an önce dönülmesini ve tüm iş hayatı için beklenen ekonomik destek paketlerinin acilen açıklanmasını talep ediyoruz.”

TESK Başkanı olumlu buldu

Sosyal medyadan indirim için talepte bulunan Türkiye Esnaf ve Sanatkârlar Konfederasyonu (TESK) Başkanı Bendevi Palandöken de gelişmeyi olumlu karşılayarak düzenleme için teşekkür etti.

Palandöken, twitter hesabından, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın açıkladığı KDV indirimi kararlarına ilişkin paylaşımda bulundu. Bendevi Palandöken paylaşımında, "Birkaç gün önce dile getirdiğim bez, sabun gibi çeşitli hijyen ürünlerindeki vergi indirimi talebimizin karşılık bulması sevindirici oldu. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın bu hijyen ürünlerindeki KDV'yi yüzde 18'den yüzde 8'e indirme kararı için teşekkür ediyorum" ifadelerini kullandı.

Avdagiç: “Ekonomi açısından kıymetli”

İstanbul Ticaret Odası (İTO) Başkanı Şekib Avdagiç, bazı temel ihtiyaç maddelerinin KDV'sinin yüzde 8'e indirilmesini ekonomi açısından kıymetli gördüğünü bildirdi. Twitter hesabından KDV ile ilgili yaptığı paylaşımda ortak gayretin enflasyonla mücadeleye de önemli katkı sağlayacağının altını çizen Avdagiç, "Cumhurbaşkanımızın açıkladığı, bazı temel ihtiyaç maddelerinin KDV'sinin yüzde 8'e indirilmesini de içeren ve halkımızın alım gücünü destekleyen, iş dünyamızın fiyatlama baskısını hafifleten adımları ekonomimiz için kıymetli görüyoruz. Tüm dünyada fiyat baskılarının arttığı bu süreçte, hükümetimizin aldığı proaktif kararlarla birlikte enflasyonla mücadelemizde de başarıya ulaşacağız” açıklamasında bulundu.

Ofluoğlu: “İş dünyamızın fiyatlama baskısını hafifletecek”

Üretim ve ticaret yüklerini hafifleteceğini söyleyen Trabzon Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği Başkanı Zafer Ofluoğlu, “Bugün ekonomide yaşadığımız en büyük sorun enflasyon. Özellikle kur ve üretim maliyetlerindeki artış, Pandemi nedeniyle bütün dünyanın yaşadığı enflasyon sorununu bizim de yaşamamıza neden oluyor. Enflasyonla mücadelede hem geniş kesimlerin geçim standardını gözetmeyi hem de üretim ve ticaret üzerindeki yükleri azaltmayı öngören kararlar bu dönemde çok değerli. Bu nedenle, bir kısmı uzun süredir bizim de talebimiz olan, bazı temel ihtiyaç maddelerinde KDV'nin yüzde 8'e indirilmesini değerli görüyor ve teşekkür ediyoruz. Vatandaşlarımızın alım gücünü destekleyecek, iş dünyamızın fiyatlama baskısını hafifletecek bu kararları ekonomimiz için çok önemlidir. Tüm dünyada fiyat baskılarının arttığı bu süreçte, hükümetimizin aldığı bu düzenleme kararıyla enflasyonla mücadelemizde de başarıya ulaşacağız” dedi.

Baran: “Ferahlatıcı bir haber”

Ankara Ticaret Odası (ATO) Başkanı Gürsel Baran da, yeme içme hizmetlerinin tamamında KDV’nin yüzde 18’den yüzde 8’e indirilmesinin uzun süredir sıkıntı çeken sektör için ferahlatıcı bir haber olduğu yorumunu yaptı. Temel ihtiyaç ürünlerindeki KDV indiriminin fiyat artışlarının önüne geçme yönünde faydası olacağına inandığını dile getiren Baran, “Tıbbi cihaz ile arsa ve arazilerde KDV indirimi de sektörel faaliyetlerin artmasına katkı sağlayacaktır” değerlendirmesinde bulundu.

Marketler indirim için listeyi bekliyor

Türkiye Perakendeciler Federasyonu (TPF) Yönetim Kurulu Başkanı Ömer Düzgün ise, ürün listesi tam olarak belli olmadığından henüz bir şey söylemek için erken olduğunu ancak kararı önemli ve faydalı bulduğunu söyledi. Düzgün, “Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın açıkladığı ürünler ile Resmi Gazete’de açıklanan ürünler tam olarak örtüşmüyor. Ürün listesinin açıklanmasını bekliyoruz. Bu nedenle şu an için marketlerde indirim henüz uygulanmadı. Ancak özellikle gıdadaki KDV indiriminin ardından bu karar da oldukça yerinde ve tüketici için oldukça faydalı bir karar. Devlet tüketici üzerindeki KDV yükünü kendisi yükleniyor. Devlete teşekkür etmekten fazla diyecek bir şey yok ve bize düşen de indirimi uygulanmak” dedi. İndirimin etkisi konusunda ise Düzgün, “fiyatlar sabit kalsa etkisi çok olur. Yüzde 10’luk önemli bir indirim. Ama fiyatlar durmadan artıyor. Neticede uzun vadeli olarak baktığımızda fiyat artsa da artmasa da bu oran önemli bir indirime tekabül ediyor” ifadelerini kullandı.

KDV indiriminin ayrıntıları

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın açıkladığı katma değer vergisinde (KDV) uygulanacak indirimlerin detayları belli oldu. Mal ve Hizmetlere Uygulanacak KDV Oranlarının Tespitine İlişkin Kararda Değişiklik Yapılmasına Dair Cumhurbaşkanı Kararı, Resmi Gazete’de yayımlandı. Karar ile çok sayıdaki ürün, hizmet ve ticari işlemde uygulanan KDV oranları önemli ölçüde düşürüldü. Kararın ayrıntıları şöyle:

■ Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından sertifikalandırılan tohumluk ve fidanların KDV oranı yüzde 1’e indirilecek. İkinci el motorlu kara taşıtı ticaretini yapan mükelleflerce yüzde 18 KDV oranı uygulanarak satın alınan araçların teslimi ile özel matrah uygulanarak yapılan teslimlerde yüzde 18 KDV uygulanacak.

■ 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun kapsamında rezerv yapı alanı ve riskli alan olarak belirlenen yerler ile riskli yapıların bulunduğu yerlerde dönüşüm projeleri çerçevesinde yapılan konutların net alanının 150 metrekareye kadar olan kısmı için uygulanacak KDV oranı yüzde 1 olacak.

■ Konutların net alanının 150 metrekareye kadar olan kısmı için KDV oranı yüzde 8 olarak uygulanacak.

■ Arsa ve arazi teslimlerindeki KDV oranı da yüzde 18’den yüzde 8’e indirilecek.

■ Kararın yürürlük tarihinden önce yapı ruhsatı alınmış veya kamu kurum ve kuruluşları ile bunların iştirakleri tarafından ihalesi yapılmış projeler kapsamında inşa edilen konutlar için eski hükümlerin uygulanmasına devam edilecek.

■ Yüzde 8 KDV oranı kapsamına, Sağlık Bakanlığı tarafından yayımlanan “Tıbbi Cihaz Yönetmeliği” ve “İn Vitro Tanı Amaçlı Tıbbi Cihaz Yönetmeliği” hükümlerine tabi olan cihazların teslimi ile bunların kiralanması hizmetleri de dahil edilecek.

■ Birinci sınıf lokanta ruhsatı ya da işletme belgesine sahip yerler ile üç yıldız ve üzeri oteller, tatil köyleri ve benzeri tesislerin bünyesindeki lokantalar için uygulanan yüzde 18 KDV oranı yüzde 8’e düşürülecek.

■ Yatlar, kotralar, tekneler ve gezinti gemilerinin KDV oranı yüzde 18 olarak uygulanacak.

■ Sabun, şampuan, deterjan, dezenfektanlar, ıslak mendil (sabun, deterjan veya solüsyon emdirilmiş olsun olmasın), tuvalet kağıdı, kağıt havlu, kağıt mendil ve peçete, diş fırçası ve macunu, diş iplikleri ile bebek bezi, hijyenik ped gibi ürünlerin satışında KDV oranı yüzde 18’den yüzde 8’e indirilecek.

■ Yüzde 8 KDV oranı uygulanan tarım makinelerinin kapsamına sütçülükte kullanılan makine ve cihazlar ile yumurtaları, meyveleri veya diğer tarım ürünlerini ağırlık veya büyüklüklerine göre ayırmaya veya temizlemeye mahsus makine ve cihazlar da dahil edilecek.

İkinci el otomobilde fiyatlar artacak

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın açıkladığı yeni düzenleme ile otomotiv sektöründe araç alım satımı yapanların ödediği KDV oranı yüzde 1’den yüzde 18’e çıkarıldı. Oto alım satımında satıcılara KDV yükü getirecek uygulamanın ikinci el araç satış fiyatlarını yukarı taşıması bekleniyor. İkinci el sektörünün çatı kuruluşu olan Motorlu Araç Satıcıları Federasyonu’nun (MASFED) Genel Başkanı Aydın Erkoç da ikinci el otomotiv sektörünün olumsuz yönde etkileneceğini ifade etti. Erkoç, “Otomobil alım satımında KDV oranının yükseltilmesi kayıt dışılığın artmasına sebep olacak" dedi.

Kayıt dışı alım-satım artacak

Yeni düzenleme ile otomotiv sektöründe araç alım satımı yapanların ödediği KDV oranının yüzde 1'den yüzde 18'e çıkarılması hakkında açıklama yapan bir firmanın Otomobil Genel Koordinatörü Barış Özgür Çelebi, piyasanın dengelerinin bozulacağını, bu konuda çok ciddi artışların olacağını hatta bu kararla beraber kayıt dışının da artacağını söyledi.

Bu kararla birlikte kayıt dışı alım satımın artacağına vurgu yapan Çelebi; “Oto galericiler ve otomotiv piyasası adeta şok yaşadı. Noterlerde şuan 500 bin TL’ye aldığınız otomobili 550 bin TL’ye satıyorsunuz. 550 bin liraya satınca 50 bin TL kar elde etmiş oluyorsunuz. 50 bin liranın  %1’i 500 TL yapıyor, %18’i 9 bin TL’ye yakın bir rakam yapıyor. İnsanlar 500 TL verirken 9 bin TL verecek KDV olarak, bu çok ciddi bir kayıp. Doğal olarak insanlar bunu kaçırmanın yoluna gidecek ya da aldığı paraya sattığını beyan edecek. Dolayısıyla bu durum kayıt dışını tetikleyecek” dedi.

Araç fiyatları daha da artacak

%18’lik KDV oranını hiçbir otomobilcinin cebinden ödemeyeceğini, galericilerin bu oranı araç fiyatlarına yansıtacağını söyleyen Çelebi; “Bu durum otomobil piyasasında bir artışa neden olacaktır. Bu kararın yeniden gözden geçirilmesi gerektiğini düşünüyorum. Alım satımda ortaya çıkan karın %20’lik gelir vergisi oranından %18’in ödeneceğini düşünürseniz, KDV’de eklenince 2. El otomobilde toplam vergide karlılığın vergisi %38’lere ulaşacak. Bu oranlar fiyatlara ciddi oranda yansıyacaktır” dedi.

SONER ÖZDEMİR

KARADENİZ EKONOMİ