Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, her konuşmasında pembe tablolar çiziyor olsa da, bazı sektörlerde işlerin iyi gitmediğine dair haberler geliyor.

Zor durumda olduğu bilinen sektörlerin başında da, sağlık sektöründe iş yapan firmalar geliyor. Samsun, cerrahi alet üretiminde ülkemizdeki tek üretim üssü biliyorsunuz.

Birçoğu, sağlık sektörünün öncülerinden sayılan başta Almanya olmak üzere dünyanın dört bir yanındaki gelişmiş ülkelere cerrahi alet satan firmalarımız var. Gelişmiş ülkelere mal satıyorlar satmasına da. Türkiye’deki hastanelere nedense mal satamıyor firmalarımız.

MEDİCLUST kurulmuştu biliyorsunuz. Çünkü, Sağlık Bakanlığı kamu hastanelerine sarf malzemelerinin bir bölümünü yerli üretimlerden karşılaması gibi bir talimat vermiş olsa da, hastaneler bu emri, yorgan, yatak, pamuk ve perde gibi ürünleri alarak, sözüm ona bu emri yerine getirmiş oluyorlar. Samsun’daki üreticiler de, kamu hastanelerinin Samsun’da üretilen ürünlere karşı uyguladıkları boykot niteliğindeki direnci kırmak amacıyla ihracat yolunun seçmişlerdi. Samsun’da üretilen cerrahi aletlere, dünyanın o bilinen markaları vurularak yurt dışına gönderiliyor, bizim hastaneler de o malzemeleri yabancı üretim zannederek satın alıyorlar. MEDİCLUST bu direnci kırmak için kurulmuştu aslında. MEDİCLUST, güya Samsun’da üretilen cerrahi aletleri devlet adına alacak, sonra da bunları hastanelere satacaktı. Ve fakat. Türk gibi başladığımız bu işi yine Türk gibi bitirdik maalesef. MEDİCLUST’un kurucu ortaklarından Samsun Büyükşehir Belediyesi, Mustafa Demir Başkanlığındaki yeni yönetim iş başına gelir gelmez, ilk icraat olarak MEDİCLUST ortaklığından ayrılmıştı. MEDİCLUST’da, doğum aşmasında ölmüştü. Cerrahi alet üretimi ve piyasasında işler daha önce olduğu gibi eski tas, eski hamam misalinde oldu gibi o usulde yürüyor. Üretici firmalar, ihracat sayesinde zor da olsa ayakta duruyorlar hala... Ve fakat. Hastanelere ilaç, makine ve sarf malzemesi gibi ürünleri satan firmalar ise perişan vaziyette.

AYLARDIR ÖDEME YAPILMIYOR.

Sektördeki firmalar, aylardır ödeme alamamaktan yakınıyorlar. Bazı firmaların 2016-2017 yılından alacakları olduğu ileri sürülüyor. Türkiye geleninde hastanelere sarf malzemesi satan 10 bin dolayında işletmeden söz ediliyor. Bu firmaların bünyesinde 250 bin dolayında da çalışan olduğu söyleniyor ki, bu firmalardan Samsun’da da çok sayıda var. Bir vakitler, Samsun Ticaret ve Sanayi Odasına 250 dolayında firma kayıtlıydı. Şimdilerde firma sayısının 100 dolayına gerilediği söyleniyor. Yarıdan fazlası batmış durumda yani. Bakanlık, 2016-2017 yılından kalma alacakları için firmalarla pazarlık yapmaya çalışıyor.

Firmalara, alacaklarını tahsil edebilecekleri ama bunun için yüzde 60’a varan iskonto yapmaları gerektiği iddia ediliyor. Oysa kamuya mal satanların karı yüzde 20’yi geçmiyor.

Dün Samsun’da bir firma yetkilisini arayarak “Nasıl ayakta kalıyorsunuz, bankalar tepenize binmedi mi hala?” diye sordum. Kamu bankalarından KGF aracılığıyla kredi kullanarak, özel bankaların borçlarını kapatmış birçoğu. Başlangıçta faiz oranı yüzde 7 civarındaymış.

Şimdilerde yüzde 17’ler seviyesine çıkmış. Bir firma yetkilisi kamudan 40 milyon lira dolayında alacağı olduğunu, firmasını ayakta tutabilmek için ise 17 milyon lira kredi kullandığını söylüyor. Allah yardımcıları olsun. Bu arada kamu hastanelerine mal satan firmalarla yapılan sözleşmelerde ödemelerin 120 gün içinde yapılacağı belirtiliyor. Ve fakat.

2016 yıkından alacakları olanlar bir tarafa, cari hesaplar için bile 16 aydan bu yana ödeme yapılmadığı ileri sürülüyor. Durum bu. Sağlık sektörü can çekişiyor yani.