40 yıldır muhabir olarak fındık ihracatı ile ilgili haberlere şu cümle ile başlayıp durdum:

-"Dünya fındık üretim ve ihracatının yüzde 75'ini elinde bulunduran Türkiye..."

Son yıllarda yaşananlar ve gözümüzün önündeki gelişmelerden sonra, şimdi de aynı cümle ile başlayamam! Çünkü, Türkiye'de verim ve kalite düşerken, çeşitli ülkelerde hızla artıyor.

Ama, tabandan tavana kadar birileri halâ sadece lâf üretmeye devam ediyorlar.

Onun için, bugün sizlerle (en çok da bu rakamlardan sektör adına çok haber çıkarması gereken meslektaşlarımla) 2016 yılı rakamlarını ve bazı oranları paylaşacağım. Katkısız, yorumsuz.

TÜRKİYE FINDIK İHRAÇ RAKAMLARI

2016 fındık ihracatı:

Miktar: 227.556.378 Kg-iç

Döviz : 1.981.334.911 Dolar

2015 fındık ihracatı

Miktar: 240.137.287 Kg-iç

Döviz : 2.827.316.418 Dolar

Değerlendirme:

2016'da ihraç miktarı 2015'e göre yüzde 5 oranında azaldı. Elde edilen döviz ise yüzde 30 oranında düştü.

Geçen yıl 120 ülkeye fındık ihraç edildi. İlk sırayı 51 bin ton iç fındık ile İtalya alırken, bu ülkeyi Almanya, Fransa, Kanada ve Polonya izledi. En az ihracat ise 30 Kg ile Mozambik'e yapıldı.

TRABZON'UN PAYINI ARTTIRAN RAKAMLAR...

Trabzon'da fındığı işleyerek dış satım yapan firmaların 2016 fındık ihracatı içindeki payı miktar bazında yüzde 52, dolar bazında ise yüzde 56 oranına yükseldi. Bir önceki yıl bu oranlar miktarda yüzde 41, dövizde ise üzde 39 idi.

Geçen yıl Trabzonlu firmalar 118 bin 485 ton fındık iç ve işlenmiş fındık ihraç ederek karşılığında 1 milyar 40 milyon dolar döviz girdisi sağladılar

Bir önceki yıl, yani 2015'de ihraç edilen miktar 98 bin 893 ton, elde edilen döviz ise 1 milyar 130 milyon dolar idi.

Türkiye'de en fazla fındık ihracatı yapan ilk 10 arasında Trabzon'dan 4 firma yer alıyor. Oltan Gıda, Özgün Gıda, Arslantürk Tarım ve Sabırlar Fındık.

REKORTMEN OLTAN GIDA...

1984'de kurulan Oltan Gıda, 2002'den beri Türkiye Fındık İhraç Rekortmenleri sıralamasında ilk sırada yer alıyor.

2 yıl önce Nutella'yı da üreten çikolata firması Ferrero tarafından alınan Oltan Gıda'nın geçen yılki dış satımı 2015'e göre arttı. 2015'de 72 bin 767 ton iç fındık ihraç eden firma, 2016'da bu miktarı 90 bin 28 tona kadar yükseltti. Oltan Gıda'nın bu ihracattan ülkemize kazandırdığı dövizde az bir düşüş yaşandı. 2015'de 827 milyon dolar olan ihracatı, geçen yıl 800 milyon dolar olarak gerçekleşti.

Oltan Gıda'nın 2016 Türkiye ihracatı içindeki payı miktar ve döviz bazında yüzde 40 olarak gerçekleşti.2015'de bu oranlar yüzde 34 civarında idi.

Trabzon'dan yapılan ihracatta ise Oltan Gıda'nın payı miktar ve dövizde yaklaşık yüzde 76'ya yükseldi.

MİNİ YORUM:

Türkiye'nin fındıkta sahip olduğu konum eskisi gibi sağlam değildir. Geleceğe yönelik endişeler taşımaktadır.

Bu daha çok üretim aşamasındaki verim ve kalite düşüklüğü ile dış ticaretteki istikrarsız fiyat sorunundan kaynaklanmaktadır.

Kısa ve net olarak, Türkiye çok üretip, çok satarak Dünya piyasalarındaki hakimiyet oranını fiyat istikrarı ile arttırmalıdır.

Aksi takdirde yakın bir gelecekte, ABD, Gürcistan, İtalya, Azerbaycan, Şili ve Çin gibi ülkeler, önemli miktarda fındığı, makineli tarım ile çok daha düşük maliyetle üretip, pazarda da hatırı sayılır pay kapacaklardır.