26.07.2016
Ülke ekonomisini ekonomistlerden dinlerken ülkemiz ekonomisi ile bu anlamlı günlerde çok daha gurur duyuyoruz. Bu güzel haberler bölge ekonomisini daha fazla güçlendirmemiz için güzel bir moral olmalıdır.
Ülkemizde büyüme oranımız iyi. Ekonomistler sıcak gündemi değerlendirdiklerinde yavaşlama olsa da yüzde 4e yakın büyürüz, açıklaması yapıyorlar. Ülke ekonomisi eskisi gibi kırılgan değil çok daha güçlüdür. Turizm gelirinin azalmasına rağmen cari açık küçülüyor. Milli gelirin yüzde 4ünün altına indi. Bütçe açığı sorunumuz yok. Ekonomistler bütçeyi denk kapatacağız açıklaması yapıyorlar. Merkez Bankası sıkı para politikasıyla piyasaya güven vermeye devam ediyor. Dış borcumuzun milli gelire oranı düşük. Yılda 1 milyon insana yeni iş imkânı yaratan bir ekonomimiz var. Bankalarımızın sermaye yeterlilik oranı yüzde 15.5. Neredeyse AB bankalarının 2 katı. Sorunlu krediler toplam kredilerin yüzde 3.3ü kadar. Borsa işliyor. Sermaye hareketleri serbest. Hiçbir kısıtlama yok.
Türkiye kâğıtlarına yatırım yapan fonların ekonomiyi değerlendirirken ve yatırım kararı verirken bir aktif bir de pasif yaklaşımları var. Pasifte kredi notu yatırımı yönlendiriyor. Not kırıldığında fonlar ülkeden çıkıyor. Bizim kamu kâğıtlarımızın 2 milyar dolarlık kısmı pasif değerleme etkisinde hareket eden kâğıtlardır.
Yatırımlarda aktif değerleme yapanlar, kredi notuna bağlı olmadan ekonomiyi değerlendirerek karar verirler. Kamu kâğıtlarının 7.5 milyar dolarlık bölümü aktif değerleme yatırım yapan fonların kâğıtlarıdır. Bu nedenle, not inişine bağlı Türk tahvillerinden çıkış büyük ölçüde olmaz. Önemli olan aktif değerleme yapan yatırımcıların Türk ekonomisine güvenleridir.
Değerleme kuruluşları, not kararı vermeden bizi dinleseler, açıklamalarımızdan sonra karar verseler daha iyi olur. S&P bizimle temas etmedi, notu kırdığını haber verdi.
Peki şimdi Moddys ve Fitch de kredi notumuzu kırarsa Türk ekonomisinde neler olur?
Ekonomi batmaz. Kriz çıkmaz. Ülke dövizsiz kalmaz. Dışarıdan dövizi daha pahalıya buluruz. İçeride döviz fiyatı biraz yükselir. Biz bugüne kadar devamlı yüksek kredi notu ile yaşamadık. Daha önce de notumuz kırıldı. Aşağıya çekildi. Ama hayat devam etti. Bizim için kısa dönemde önem taşıyan, üretimin durmaması, üretimin artmasıdır. Yatırımlar daha sonra gündeme gelecektir.
Kısa dönemde üretimin durmaması ve artması ise, iç talebin ve ihracatın artmasına bağlıdır. İç talep artışında moral faktörü önem taşıyor. İnsanların morali düzgün olacak, insanlar yarına güvenecekler ki para harcasınlar. Düne kadar tüketim fazlalığından, tasarruf eksikliğinden yakınıyorduk.
Özel durum nedeniyle şimdi tersini savunmak zorundayız. Tüketim artacak ki iç talep canlansın, ekonomi harekete geçsin, üretimde duraklama veya gerileme tehlikesiyle karşılaşmayalım.
Her şey Ülkemiz ve bölgemiz adına daha fazla birlik ve beraberlik ile aşılacak ülkemiz ve bölgemiz ekonomisi bu süreçten güçlenerek çıkacaktır.