20.11.2021
Bu hafta ‘’zor yoluyla devlet hizmeti’’ konusu ayağıma takıldı,bu konuyu sizinle paylaşmak istiyorum: Devletin çeşitli hizmetleri için ‘’zor yoluyla‘’ (rızanız olmaksızın) insan istihdamı işlemi Fransa’da başlamış, geçmişi 1798‘e dayanıyor. Bu
Bu işe son 20 yıllık dönemde ‘’ artık bitti ‘’ gözüyle bakılıyordu,önce Rusya, sonra da İsrael, 2014’den sonra bu işlemi tekrar yaşattı.
Yapılan işlem şu: 18-50 yaş grubundasınız. Devletten sarı zarf - bu sarı zarf işi, Varlık Vergisi tatbikatının yaygın aracıydı- içinde, bir ‘’tebliğat’’ alıyorsunuz.Size ‘’Şu devlet birimine hemen teslim ol !‘’ deniliyor. Bu işleme ne idari, ne de yargı nezdinde itiraz etme hakkınız yok.
Bu işlemin çıkış kaynağı Fransa, uygulamanın adı da ‘’Levee en nasee ‘’.Onlar 1996’da bu işin bir nev’i ‘’ kelebentlik ‘’ olduğunu anladılar ve kaldırdılar.
Ama ulus-devlet boş durur mu ?
Hele hele, ortada ‘’ terör tehlikesi‘’ gibi adı belli, kendisi belirsiz ,eski dille ‘’ muhayyel ‘’ bir olgu var iken...
BAE’yi bir yana, Litvanya ve İsveç’in bile bu zorla insan kullanma kervanına katıldığını görüyoruz. Norveç, kadınları askere alarak bu kervana katılmış durumda. Almanya’da bu işe hazır ama işin hukuksal kılıfını arıyor.
200 ülkeden oluşan yerküremizde nerdeyse 38 ülke ( beşte biri )bu uygulamanın içinde ...
Ülkeler neden bu işe kalkışıyor ?
İlk neden, dünyanın giderek karanlıklaşması/karmaşılaşması karşısında bir nev’i önlem alarak, kendini / sistemi güçlü olarak hissetmek.
Bunu,diktatörlerin kendilerine mutlak itaat eden ordularını büyütme özlemi izliyor. Rusya’da Putin, ülkesinin nüfusu 150 milyon bile değilken, 1 milyon askerden oluşan emperyal bir orduyu kurma hayalinde. Belli ki bu ülke bu yöntemi bir ‘’sadist ‘’ dürtülerle bir cezalandırma yöntemi olarak uyguluyor, çünkü zotla devlet hizmetine alınanların hemen hepsi dikta karşıtı insanlar.
Buna asimetrik niyetler de yok değil :
Devlet yönetiminin elitleştirilmesi(meritokratik yönetim) yolunda bir araç...
Bu örnek nüfusu az İsrael ve Norveç’te karşımıza çıkıyor.
Kimi ülkede bu iş ’’yarı-kelebentlik’’ şeklinde uygulanageliyor. İnsanlar zor alımla devlet hizmetine alınmıyor ama beyinler okullarda /işyerlerinde sistemin egemen doğrularıyla yıkanıyor.
Bu kümede en iyi örnek B.A.E. Ama yerküreye biraz daha yakından bakılırsa bu kümde yer alan ülke sayısı kolaylıkla 10’u bulur.
Sonuncu neden,asker açığını -hoş bu da bir tanımlama gerektirir-kapatmak...
İsrael‘de nüfusun % 32‘si –din adamları ve Arap asıllı İsrael’liler- askere alınamaz, bu durumda büyük ordu kurmak için kala kala eldeki tek çözüm ‘’zorla hizmete almak ‘’ oluyor.
Rejimler otokratikleştikçe,yaşamımıza yeni modellerin sürüldüğü bir dönemi yaşıyoruz.
Otokratların/ diktatörlerin en güçlü silahı olan ‘’dış düşmanlar ‘’ tezi, ‘’zorunlu ve uzatılmış askerlik‘’ halini zorunlu kılıyor.
Belki de son 300 yıldır bu anlamda ve tanımda bir değişiklik yok,değişen sadece şekiller...