Güncel Gelişmeler:
  • Ordu – Giresun Havalimanı’nda sefer sayıları arttı - 10:43
  • Nebati'den konutta fahiş fiyat artışı uyarısı - 09:29
  • Bankalara, 'döviz işlemlerini likit saatlere çekin' talebi - 09:19
  • Gecelik kredi faizlerinde 'zorunlu' yükseliş - 09:13
  • Ülker'in ilk çeyrek cirosu 5,9 milyar TL'ye ulaştı - 09:07
20.09.2024

24.11.2019

KKTC ekonomisi ve ötesi...

+KKTC 'nin  GSMH   büyüklüğü 11.6  Milyar  TL. 1  $ = 6 TL  hesabıyla  bu  2  Milyar  $  karşılığı   verir. GSMH, 2010-2017  döneminde  % 100  arttı.Buna   karşılık  kişi başına gelir  dolar  cinsinden  geriledi. K.b. gelir  13.902 $ . Bu haliyle    Kuzey Kıbrıs 'ı  ''  orta  gelir  tuzağı '' içinde. Büyüme  hızı ortalaması  % 4'ün altında. Büyüme  performansı  ''  zayıf ''.

 

+Güney Kıbrıs ya da resmi adıyla Kıbrıs Cumhuriyeti'nin  nüfusu 2018 itibariyle  resmen  1.1  milyon. 30-34 yaş  grubunun  % 52' si üniversite  mezunu ve  bu AB  ortalamasının üstünde.Ülke GSMH 'sı 24,4 Milyar $.Kişi baŞına  gelir kuzeyin nerdeyse 2  katı ve 26,300 $.  GKRY'de 300.000  Euro'ya  sürekli oturma izni   ve 2  Milyon Euro yatırım halinde   ülke vatandaşlığı veriliyor.Ekonomiye  bu güne dek   4  Milyar   Euro enjekte edildi. Ada  halen   temettü  vb.gelirlere  üzerinde    vergi  uygulamıyor.GKRY  2017 itibariyle   İyi Ülke Endeksi 'nde  dünyada 15'inci.  İnsani Gelişme İndeksi 'nfe    dünyada 166 ülke  arasında  33.ülke.İthalat 4.2  milyar  ve ihracat  1.6 Milyar Euro.  GSMH 'nın  %  80'lik dayanağı ağırlığı finansal  sektör  olan  hizmetler. Yıllık turist sayısı 3  milyon. 

 

+KKTC 'nin bütçe  büyüklüğü  4.1 Milyar  TL.  Bütçenin  % 25 'i, 1.0 Milyar TL 'i   Türkiye'nin verdiği   '' Yardımlar  ve  Krediler '' . Osmanlı bütçeleri üzerinde  çalışan  Prof. Halil Sahillioğlu  Osmanlı'nın Kıbrıs 'a katkısını bütçesinin yaklaşık  % 30'u olarak hesaplar. Bu örtüşme  önemlidir. Zira adanın  veren / satan  değil , ''alan / isteyen ''  olarak yaşayabileceğini gösterir.

 

+Bütçede  en büyük kalem  3.2  Milyar TL ile  '' Personel ve Cari Transferler '' kalemi. Bu  kalem bütçenin  %  70 büyüklüğüne  karşılık  gelmekte. Bu bütçe bu haliyle bütçe bir  ''  maaş  ödeme''  ve  ''sosyal yardım '' ödeme kesesi  konumunda. '' Maaş benzeri ödemeler ''   ya da  ''cari  transferler '' deyimleri  bütçe  terminolojisinde   yoktur. Maaş vb. ödemelerini  yapmak için   türetildiği  anlaşılmaktadır.

 

+Bütçe içinde  en anlamlı gelir kalemi 1.1  Milyar TL ile  ithalat  vergileri.  GSMH 'nın yaklaşık % 10 nu oluşturur.  Bu ithalat vergilerini  % 100  arttırmanız  durumunda   2.2  Milyar  TL 'lik büyüklük Türkiye'nin bu ülkeye  yıllık katkısına eşdeğer olur. Ancak bu  denli  bir   artış bile  bütçenin cari  vb. harcamalarının  ancak    %  68 ' ni karşılamaktadır.

 

+Türkiye Yardımları'nın ( katkısının )   % 86'sı hibedir ( karşılıksız bağış ).Hibenin   %50 'si KKTC savunma  harcamalarına  dönük.  2017 'deki TC katkısının  %  42 'si  ( 765  Milyon TL ) KKTC  '' Kamu Maliyesinin  Desteklenmesi ''  için harcanıyor. Bu  katkı  bütçe personel  giderinin  % 25'ni oluşturuyor.

 

+Vergi yapısı ilginç tezatlar içeriyor. Vergi gelirlerinin  % 25 'i gelir vergisinden. İthalat vergileri,  kurumlar vergisinin 2  katı. Motorlu   kara taşıtları vergisi   mülkiyet( taşınmaz )  vergilerinden  daha fazla. Bu değer kurumlar vergisinin  üçte biri kadar.KDV,  toplam vergi gelirleri içinde   ancak %  15.Harç / Fon / Diğer  kalem gelirleri, toplam  vergi gelirlerinin  %  40 'nı oluşturuyo

 

 

Sonuç :Mevcut  ekonomik  yapının etkin vergilendirilmesi tek  çıkış  yolu   olarak  gözüküyor. Herhangi bir yeni  sektör  aramak anlamsız. Mevcut kapasiteler  iyi bir   vergi altyapısı sunuyor. Sorun '' erk '' olarak bu işlerin vergilendirilmesinde düğümlü.

ETİKETLER; kktc ekonomi gelir