Bismark ‘’Politika,mümkün olabilecekler sanatıdır ‘’ der.

Oysa, iklim olumsuzluklarını  yok etmekte engeller çok fazla...

Olumlu değişim için  elektrikli otolardan,yeni nesil aküye,lazer cihazlardan rüzgar enerjisine, her türden  ‘’Endüstri 4.0’’ türü yeni  araç- gereçler ve yarı iletkenler  gerekiyor.Bunun için global arz zincirinin  tıkır  tıkır işlemesi  gerek...

Global arz zincirinin doğası ve kapsamı oysa değişti.

Son 1 yıl içinde, dünya genelinde 140 ürünün   ticari kısıtlama kararı alındı.Ülkeler artık ‘’ az ‘’ olanı  el altında tutuyor.

Kendi kendine yeterlilik  ve  jeo-politik kaygılar ön planda.

Otomobil  firmaları yarı iletken bulamadığından, ülke değiştirme telaşında.  Bir ilaç üreticisinin  ortalama  5000 tedarikçisi var,yarısı  ‘’gardını almış‘’ boksör konumunda, ürün tedariğini geciktiriyorlar.

180 nadir metalde bir  dünya tekeli olan Çin ‘’Çift Döngü İlkesi‘’ ni uygulamaya başladı, bunun adı ‘’ Önce kendi ihtiyacımı karşılayacağım!‘’. ABD, Şubat ayında  100 günlük bir arz güvenliği seferberliği ilan etti. AB  yaşamsal  ürünlerin üretiminde  yeni bir bir destekleme programı  yürütüyor.

Ama Çin,hammadde  tekeli nedeniyle ürün üretimi konusunda  çok önde...

Çin tam  bir  ‘’kibir/ özgüven zehirlenmesi ‘’ ( hubris hali )yaşıyor.Hem AB, hem de ABD‘yi çok  yakında dize getireceğinen inanıyor.Uluslarararası kurallara uymayarak   yol alacağına inancı  tam. Çok taraflı işbirliği ve ‘’ demokratik değerler ‘’ Çin  için beyhude kavramlar. 

İşin bir de insan hakları boyutu var :  Demokratik  Kongo Cumhuriyeti bir kobalt zengini...

Bu maden,yarı iletkenlerin  üretiminde hayati. Madeni bu ülkede Çin ve ‘’kaçakçılık sektörü’’  çıkarıyor. Kaçakçılar, çocuk işçi ve mahkum kullanıyor. Kaçakçılık sektörünün en büyük müşterisi ise  Apple ve Tesla.

Onlara bu iş sorulduğunda ‘’ Bu işin denetimi  bize ait  bir iş değil‘’ şeklinde yan çiziyorlar,buna ‘’Hulahup  Çemberi Kıvırtması ‘’ adı veriliyor.

Benzeri bir çıkmaz  olay metan gazı salgısında yaşanıyor...

Hayvansal atılar,kömür yatakları , petrol boru hattı sızdırmaları, pirinç yetiştiriciliği, bunların hemen hepsi  metan gazı emisyonu yaratıyor.Metan gazı emisyonunun   % 60‘ı insan faaliyetinin ürünü. Dr. Fatih Birol‘un başkanlığında çok farklı  ve iyi işler çıkaran merkezi Paris’teki  Uluslararası  Enerji Ajansı,  bu emisyonun % 40 ‘nın  bir yatırım gerektirmeden  önlenebileceğini  belgeliyor.  

Bütün bunlar, önümüzdeki 60 ayın iyileştirilmiş bir  uluslararası  işbirliğinden çok,  jeo-stretejik kaygılar ve dünyaya egemen olma  tasası   ışığında şekilleneceğini gösteriyor.

Önlemek  kuşkusuz  mümkün, ama bunun dünya ailesine ‘’ sağduyu ‘’ gerek, o da ufukta pek  görünmüyor.

İnsani ve insan için adımlar çok zor atılıyor ve en azından  zaman gerektiriyor.

İspanyol diktatör  Franko,  İspanya’yı  39 yıl  astı / kesti / yok etti.Ama iktidardan indirildikten sonra aynı  Franko’nun  heykellerinin  yıkılması için  tam  tamına  46 yıl gerekti.

Sonuncu Franko  heykeli, ancak 2021  Şubat’ında imha edildi.

‘’Uzun İnce Bir Yoldayım / Gidiyorum Gündüz Gece ‘’ diyen Aşık Veysel’e hak vermemek mümkün mü ?

(km / 24.04 )