Mart 2021 itibariyle Ülkemizi ve Dünyayı kuşatan Covid-19 salgını birçok sektör için 29 krizinden sonra en büyük kriz olmuştur. Teknoloji, sağlık, ilaç, temizlik, gıda, dağıtım ve e-ticaret firmaları için ise en büyük fırsat… Amozon, Zoom, Pfizer gibi firmalar değerlerine değer katkılar.

Sektörlerin Covid krizinden etkilenmesi değişik derecelerde olmuştur. Özellikle fiziksel birliktelikle hizmet sunan eğlence, turizm, yeme-içme gibi sektörler ölümcül, yine inşaat sektörü derin bir şekilde etkilendi, endüstriyel mal üretimi sektöründe ise küçülmeler yaşanıyor.

Firma yöneticileri, öncelikle firmalarının kazanan sektörlerde mi, yoksa kaybedenlerde mi? olduğunu tespit etmeleri gerekir. Eğer firma kazanan sektörde ise, mesela bir teknoloji firması ise ama kriz durumundaysa o zaman bu krizden daha büyük bir krize sahip demektir. Eski haline devam ediyorsa krizdedir. Rakiplerine göre az kazanıyorsa sorunları vardır, rakiplerin ortalaması düzeyinde ise işler iyi gidiyordur.

Şayet firma bu krizden olumsuz etkilenen sektörlerin içinde ise fakat işleri eskisine yakın gidiyorsa iyi yönetiliyor, başa baş durumundaysa fena değil, kapanma noktasına doğru sürükleniyorsa ciddi bir kriz var demektir.

Öyle veya böyle firmanız krizdeyse ne yapmalısınız? Covid krizi, kriz kelimesinin tam anlamıyla, beklenmedik, tahmin edilemez, ani, bütün dünyayı, sektörleri ve insanları vuran bir kasırgaya dönüştü. Fakat bugün ilk şok geçti, hatta yazın yönetim becerisi yüksek olan firmalar ilk şoku atlattılar. Birazda kışa hazırlandılar. Cırcır böcekleri ise kış döneminde tekrar açlıkla imtihan ediliyorlar.

Kriz başlayalı 10 ay geçti. Zaten birçok firma mukavemet düzeyini test etti ve kendisi için en kötüyü gördü. Burası artık sıçrayış yeridir. Öncelikle firma kendi durumunu doğru tespit etmelidir. Sektör ve pazar analizi yapmalı, hedef pazarı yeniden tanımlamalıdır. Çünkü Covid pazarı ve pazardaki ihtiyaç, talep ve talep biçimlerini değiştirdi.

Sonra işletmesinin içine dönmeli, kasırgadan elinde neler kaldı, neler sağlam, neler harap oldu doğru olarak tespit etmelidir. Belki bu sıkıntılı süreci fırsat bilmeli. Benjamin Franklin’in dediği gibi; “Her sorun kendi içinde bir fırsat saklar. Ve sorun fırsatın yanında cüce kalır!” Bu fırsat, bütün işletmesini gözden geçirme, yeniden tasarlama, daha önce bir türlü atamadıklarını atma, yapamadıklarını yapma fırsatı verdi. Bu tasarlama yükselen değerler, yeni bakış açıları, değişen iş biçimleri ve pazarın yenilenmiş beklentileri üzerinden yapılmalıdır.

Bu süreçte işletme sahipleri ve yöneticilerin işletme yönetimi, ekonomisi, stratejik yönetim, pazarlama, kriz yönetimi gibi konularda uzman olan akademisyen veya danışmanlardan profesyonel destek almaları işleri kolaylaştıracaktır.

Covid sürecinde aşıya başlanması gelecek umudunu güçlendirirken, virüsün mutasyona uğraması bu umudun üzerine ateş serpmektedir. Sorun çözülmüş değildir, süreç biraz uzun olabilir. Bunları da hesaba katmalı…