Murat Gürsoy ile Karadeniz Sohbetleri’nde bu hafta Amasya’da Kozlu Gıda Yönetim Kurulu Başkanı Davut Kozlu ile beraberiz. Bundan 65 yıl önce dede Davut Kozlu ile başlayan süreç Mustafa ve Özdemir Kozlu kardeşlerin ardından 3’üncü kuşakla birlikte bambaşka bir farklılığa evrilmiş. Türkiye’nin en büyük İSO500 listesinde 2009 yılından bu güne her yıl kendine yer edinen, sektöründe ise ülkenin en büyük 10 firması içinde yer alan Kozlu Gıda, yatırımları ve yarattığı istihdamla adeta bölgenin gurur kaynağı konumunda.

- Anadolu’nun bağrından çıkan bir firma olan Kozlu Gıda A.Ş., sadece bölge ekonomisi değil ülke ekonomisinin de lokomotiflerinden biri. Öncelikle sizden Kozlu Gıda’nın başlangıcından bugüne kat ettiği mesafeyi dinlemek isteriz.

-1954 yılında dedemiz Davut Kozlu tarafından kurulan işletmemiz o günkü tanımlamasıyla günlük 16 Ton kapasiteli bir değirmenle ticari faaliyetlerine başlamış. Yıllar içinde üç ana dalda yani un, yem ve yumurta sektöründe gücümüze güç katarak ilerlediğimiz yolda, ileri görüşlü yaklaşımımızla hizmetlerimize yenilerini ekleyerek, Misun markası ile un sektöründe, Koz yem markasıyla yem sektöründe, Kozlu Yumurta markasıyla yumurta sektöründe yolumuza devam ediyoruz.1954 yılında Un sektörü ile çıktığımız yolda 1998 yılında yem, 2006 yılında yumurta sektörünü de hizmetlerimize ekledik. 600kişiye ulaşan istihdam sayımızla ülkemizin 17 ayrı noktasında hizmet veren şirketimizde tüketiciye ulaşmak için geniş bir şube ağı oluşturduk.

-Tüketiciye hangi illerde ulaşıyorsunuz?

-Amasya dışında Ankara, Çorum, Elazığ, Erzurum, İstanbul, Karabük, Kayseri, Ordu, Samsun, Sivas, Tokat ve Trabzon’da şubelerimiz aracılığıyla ürünlerimizin satışını gerçekleştirmekteyiz.

-Önceliğiniz ve ilk göz ağrınız olan un üretimi hakkında neler söylersiniz?

-Misun markasıyla, günlük 16 tonluk un üretimi ile çıktığımız yolda azmin ve emeğin karşılığını alarak bugün geldiğimiz noktada günlük 2 bin tonluk üretim hacmine ulaştık. Bu başarı Türkiye’nin önde gelen markalarından biri olmanın haklı gururu ile taçlandı. Bugün itibariyle un fabrikamız 500’er tonluk 4 ünite ile günlük 2 bin ton üretim kapasitesine sahip. 

-Aynı zamanda bir hayvancılık merkezi olan bölgede yem sektörüne de girmeniz kaçınılmazdı sanırım…

-Çok haklısınız… Yem işine 1990’ların sonuna doğru girdik. Daha sonraki yıllarda bölgemizde büyük besi çiftlikleri oluştu ve büyük yatırımlar geldi Suluova’ya Ulusal bir marka Ortadoğu pazarına buradan ulaşıyor. Dolayısıyla burada organize besi bölgesinin oluşması ile yem sektörüne girme öngörümüz isabetli oldu. Şimdi daha büyük çözüm ortaklıklarımız var. Suluova et ve büyük baş hayvancılığında zaten bir markaydı. Daha büyük yatırımcıların gelmesiyle adeta bir hayvancılık üssü haline dönüştü. Yemde günlük kapasitemiz 850 ton düzeyinde. Şimdilerde saatte 100 tonluk yeni bir yatırımın da son hazırlıklarını yapmaktayız. Önümüzdeki yılın Mayıs ya da Haziran ayında devreye girecek olan ilave yem fabrikası ile yaklaşık 8-10 milyon dolarlık yeni bir yatırımı devreye sokmuş olacağız.

-Yanı sıra yumurta sektöründe de bölgenin lideri konumuna geldiniz. Kozlu Yumurta bölgenin en bilindik yumurta markalarından biri oldu.

-2006 yılından bu yana yumurta üretimi gerçekleştiriyoruz. Kozlu Yumurta olarak bölgede ciddi bir ağırlığımız var.Sektörün öncüleri olarak görebileceğimiz Afyon, Kayseri ve Çorum merkezli firmalarla aynı pazardayız. Bölgemizde bilinirliği olan bir markayız ki yeni yatırımlarla bunu daha yukarıya taşımayı planlamaktayız. 

-Yani yeni bir yatırım mı?

Mevcut kapasitemizde 1 milyon hayvanlı compact bir tesisimiz var. Günlük yumurta üretimimiz 800 bin adete ulaşıyor. Burada 2 buçuk milyon tavuk artı kapasite ile en az 200 kişilik ilave istihdamla bir proje geliştiriyoruz. Yer konusunda bir sıkıntı yaşadık. Tarım arazilerine yapamıyoruz.  Doğrusu da bu. Ama öte yandan bize bu yatırım için 250 dönümlük toplu halde yeni bir arazi gerekiyor. Bu yatırımın maliyet değeri peyderpey 40-45 milyon dolar olarak ön görmekteyiz!

-Bu rakamlar oldukça yüksek. Yumurta üretimi bu kadar büyük maliyetler mi gerektiriyor mu?

-evet, teknolojik tesisler ciddi rakamlara maloluyor … Örneğin saate 140 bin yumurtayı gramajına göre ayıran ve ülkemizde pek az firmada olan makinelere sahibiz. Dolayısıyla bu tür makineler ve yatırımlar oldukça yüksek maliyetleri de beraberinde getiriyor.

-Ülkemizin önde gelen firmalarından birisiniz ki Türk ekonomisine yön verenler listesinde her zaman ilk 500 içinde sizi görmek olası. Bu büyüklükte ihracatın payı nedir?

-Evet… İlk 500 listelerinde yer almak bizim için oldukça gurur verici. Hatta sektörel olarak bakıldığında hep ilk 10 içindeyiz. Çoğunlukla iç pazar ağırlıklı çalışmakla birlikte ihracat ayağında Irak pazarında oldukça iyi bir konumdayız. Orada bir marka değerimiz var. Kuzey Irak’ın yanı sıra Suriye de bir diğer pazarımız. Afrika ülkelerine de zaman zamanihracat gerçekleştiriyoruz.

-Son olarak sektöre ilişkin bir genel değerlendirme almak istesek neler söylersiniz?

-Geçen hafta Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) Genel Müdürü sayın Ahmet Güldal ile yaptığınız söyleşiyi okudum. O röportajda yer alan sorunlar ve çözüm önerilerini de önemsiyorum. Bizim bakış açımıza gelecek olursak; çiftçimiz bir süreliğine de olsa buğdaydan vazgeçme noktasına gelmişti. Tarım Bakanlığımız aracılığı ile çiftçimiz desteklenmeye devam edilmeli.  Kaldı ki bu ön görüye sahip olan devletimiz çiftçiyi yine buğdaya yönlendirmek için çalışmalar yaptığını gözlemliyoruz. Biz alıcı olarak buradayız ve üzerimize düşen görevleri yapmaya çalışıyoruz.

-Efendim bu güzel sohbet için çok teşekkür ediyoruz. Son olarak yeni yıla ilişkin mesajınızıalmak isteriz. Yeni yılla ilgili öngörü ve beklentiniz nedir?

-2020 yılı Türkiye için çalışanların, ecdadının cesaretiyle hareket edenlerin, her sabah besmele ile açtığı ekmek kapısını ilk günkü heyecanla çalıştıranların yılı olacak.Bu ülke için 2020’yi hep birlikte, cesurca ve fedakârca ilerleyerek güzelleştireceğiz. Türkiye; tarihi boyunca çok zorlu süreçlerden geçti, sayısız savaşlar atlattı, zaferleri alnının akıyla kazandı. Tüm başarılarını; ne olursa olsun inanan, “önce vatan” diyen ve asla geri adım atmayan yürekler sayesinde yazdı. Ekonomi ise günümüzün savaşı. Kozlu Gıda olarak biz, bu savaşı geçmişimizden aldığımız inançla yürüttük. Çeşitli sektörlerde satışların durduğu bir dönemde üretimimize hız katmayı tercih ettik. Belkemiğimiz üreticilerimizin ürettikleri ürünleri satış konusunda sıkıntı yaşamamaları için uğraştık; onlara yıl içindeki ikinci hasadı yaptırtabilecek mısır kurutma tesisini kurduk. Çiftçimizin alın terinin bereketini çoğaltmak için çalıştık.İşimizi azaltmadık, tam tersine arttırdık. 4 ünitemizi de 7/24 tam kapasite çalıştırmaya devam ettik. El emeğinin, çalışanın, esnafın, çiftçinin, kısacası bu ülkenin yanında olan tüm meslektaşlarımızla bir arada olduk; el ele verdik. Şimdi inanıyoruz ki Allah’ın izni ile ülkemiz için gelecek günler çok daha güzel olacak!

Teşekkür ederiz…