Orduda Dünyada Tüm Ülkelerin Toplamı Kadar Fındık Üretiliyor
info@karadenizekonomi.com / 30.09.2015
Fındık sektörü'nün temsilcilerinden Şenocak Gıda Yönetim Kurulu Başkanı Cem Şenocak ,23 Eylül tarihinde Altaş TV'de Murat Gürsoy'un hazırlayıp sunduğu ''Karadeniz Ekonomi''programı'nın konuğu oldu.5-6 maddeyle fındık gerçeğini ortaya koyan Şenocak, üretimden devlet politikasına,rekolte tahmininden ihracata ve fiyat politikasına kadar bir çok konu hakkında değerlendirmelerde bulundu.
Dünya fındık üretiminin yaklaşık yüzde 70ini Türkiye'nin tek başına gerçekleştirdiğine dikkat çeken Şenocak,'' Geçtiğimiz yıl yaşanan don etkisiyle rekoltedeki kayıplar fındık fiyatlarına yüzde 100'ün üzerinde artış olarak yansıdı''diyerek konuşmasında şu ifadelere yer verdi:
Yamaç ve Meğilli Arazide Fındık Üreten coğrafi ve ekonomik gerçeği fındık olan bölge üreticimizin güçlü tutulmasını istiyoruz.Bunun için destekleme ödemeleri yamaç ve meğilli arazide fındık toplayan üreticimize daha fazla verilmesi, üreticimize ödenen destekleme paralarının miktarının artırılması gerekir.Fındık bu coğrafyada hem erozyonu önlüyor,hemde göçü önlüyor,fındığın bölgemizde alternatifi yine fındıktır.Eğer üreticimiz varsa bizler varız ,biz büyük bir aileyiz.
Orduda Dünyada Tüm Ülkelerin Toplamı Kadar Fındık Üretiliyor
Dünyanın en fazla üreten ili Orduda bölgemiz de yaşanan don olayından dolayı 2014 yılında dörtte biri kadar fındık oldu. Yaklaşık iyi olduğu zaman 250 bin ton ,vasat olduğu zaman 200 bin ton fındık üreten bir iliz. Bu şu anlama geliyor; Dünyada fındık üreten ülkelerin toplamı kadar ,fındık üreten bir iliz Ordu olarak. Dolayısıyla çok önemli bir konumdayız.
En fazla fındık üreten Orduda, en az geçinebilen üretici
Ordu en fazla fındık üreten il olmasına rağmen, üretici açısından fındıkta en zor geçinen bir il konumunda. Bunun sebebi; Bizde dikimler çok eski ve miras yoluyla bahçeler bölündü, diğer sebebi ise bahçelerin verimden düşmesi. Bizim diğer bölgelere göre farklılıklarımız var. Samsun ve Batı Karadenizde toplama maliyetleri daha düşük ,hem araziler ucuz artı verim daha yüksek.
Aşırı Yüksek fiyatlar pazardaki rekabet gücümüzü zayıflatıyor
Aşırı yüksek fiyatların üreticiye yansımadığını görmemiz gerekiyor.Çünkü fındığını bir sonraki sezona kadar bekleten üretici zaten zengin üreticidir.Geçen sene fındık 20 TL oldu çünkü bölgemizde don oldu,2014 yılı şartları özel bir yıl olmuştur.Batı kesiminin dışında fındık yoktu. Olmayan fındık 50 TLde olur. Daha önceki yıllarda don olmadan önce fındık 6 TL idi. Yüksek fiyatlardan satılan fındık pazarda tüketilmiyor. Çikolata sektöründe fındığın alternatifi yok ama ,bu yüksek fiyatlar karşısında alıcı olan firmalar ,bu defa fındığı azaltma yoluna gidiyor. Dünyada artık bizim alternatifimiz var. Bu durum da bizim aleyhimize işliyor. Biz hem üretici hem de tüketiciyiz. Üretici kilosu 50 TL olan bir fındığı tüketmeyi tercih etmiyor. Fındık fiyatları konusunda eleştiri yapan kesimin buna göre değerlendirme yapması gerekir.Biz üreticimizin daima güçlü olsun istiyoruz.Ams her malın alınabilir ve satılabilir bir fiyatı olmalıdır.
Kuruyemişçilerde 90-100 TLye satılan fındıklar stok fındıklardır. Şuanda marketlerde 40-50 TL arasında değişiyor.
İnsanlar kademe kademe ihtiyacı kadar ürününü pazar indirsinler. Sadece Orduda değil tüm Türkiyede bunun olması gerekir. Ürün ancak o şekilde değerini bulur. Aksi takdirde bir bölge bekletip diğer bölge fındığını satarsa fındığın fiyatı yine yükselmez. Dünya şuanda önce Azerbaycan ve Gürcistanının fındığını uygun fiyattan alıyor sonra Türkiyeden kalan ihtiyacını gideriyor. Buda Türkiyenin direncini kırıyor. Böyle giderse Avrupalı firmalar Türk firmaların hepsini satın alır ve sanayici kalmaz.
Üreticinin gelirinin artması için bölgede ekonominin düzelmesi şart
Üreticinin aynı araziden gelirinin artırılması gerekiyor. Bizim köklerimiz eski, yeniden 70-100 yıl yaşayacak kökler elde etmemiz gerekiyor. Bizler İhracatçı Birliğinden, Fındık Tanıtım Grubundan aktarılan kaynaklarla projelendirerek hep birlikte bir çaba gösteriyoruz. Üretici ürününe sahip çıksın istiyoruz ve fındığın yetiştiği her yerde kitapçıklar dağıtıyoruz. Bununla birlikte Devletin, Odaların ve yöneticilerin buradan göçü önlemesi şart.Ekonominin bölgede düzelmesi tüm bu şartların oluşmasıyla gerçekleşecektir.
Türkiyede tek noktada rekolte açıklaması bazı kurumların işine gelmiyor
Rekolte tahminlerini bazı kurumlar çıkarları doğrultusunda düşük veya yüksek gösterebiliyor. Bu durumdan herkes rahatsız. Rekolte tahminleri Fiskobirlik, Tarım İl Müdürlükleri, Ziraat Odaları,TÜİK ve Fındık Tanıtım Grubu tarafından yapılıyor. Bunların içinde Fındık Tanıtım Grubunun yaptığı çalışmanın bilimsel olduğunu biliyoruz ve buna itimat ediyoruz fakat vatandaş tüm bu kurumların menfaatleri doğrultusunda yaptıklarına inanıyorlar. Tüm bu kurumlar Ulusal Fındık Konseyine üye. Bizim arzumuz bu yönetim bir metot oluşturarak tüm bu kurumları bir araya getirsin ve örnekleme modelleriyle kendi aralarında bir mutabakata vardıktan sonra tek bir rekolte açıklasın. Yıllardır biz bunu söylüyoruz ama birilerinin işine gelmiyor. İsteler bu sorun ortadan kalkar, biz defalarca teklifimizi sunduk ama demek ki bu belirsizlik birçok kurumun işine geliyor.
Lisanslı Depo,Ürün Borsası ve vatandaşa destek modeli fındığın çarklarıdır
Lisanslı Depo tüccar gibi hareket ederse, ve sağlam bir alt yapıyla birlikte oluşursa başarılı olur.Ünyede ki mevcut Lisanslı depomuzu doldurmalıyız ,vatandaşlarımız oraya gidip gönül rahatlığıyla ürününü bırakabilir.Lisanslı Depo,Ürün Borsası ve vatandaşa destek modeli fındık sisteminin çarklarıdır.Devlet fındık politikası oluşturmuştur sadece bölgesel ayrımlar yaparak bu modeli daha çok geliştire biliriz.Öncelikle sağlam bir altyapıyı sunmak fındığın gerçeklerine göre depoyu hazırlamak daha doğru olacaktır.Lisanslı depoculuk özellikle çok rekolteli yıllarda faydalı olacaktır.