Pazar payımız düştü
Fındık ve Mamulleri Sektörü,  2018 yılında miktar bazında yıllık 279 bin 251 ton iç fındık ihraç ederek 1 milyar 635 milyon dolar döviz geliri elde etti. Döviz girdisi bağlamında incelediğinde 2018 yılında döviz geliri bir önceki yıla göre Ağustos ve Eylül aylarında TL’nin değer kaybetmesinden dolayı yaklaşık 200 milyon dolar düşüş gösterdi. Konu ile ilgili açıklama yapan Karadeniz Fındık ve Mamulleri İhracatçıları Birliği (KFMİB)  Yönetim Kurulu Başkanı İ. Edip Sevinç, “Bilindiği gibi fındık ihracat sezonu 1 Eylül- 31 Ağustos dönemini kapsamakta olup, 2017 ürünü fındıkların satıldığı 2018 yılı ilk 8 aylık dönemindeki ihracatımız 161 bin ton gerçekleşerek bir önceki yıl aynı döneme göre 17 bin ton artış sağlamış iken 2018/2019 fındık ihracat sezonunun başladığı 1 Eylül 2018 tarihinden sonra,  Toprak Mahsulleri Ofisi’nin (TMO) müdahale amaçlı fındık alımı yapıp yapmayacağı ve yapacaksa alım fiyatının ne olacağı hususları başta olmak üzere, iç ve dış piyasalara hakim olan belirsizlikler mal tedarikinde sorun yaşanmaya başlanması ihracatımızın yavaşlamasına neden olmuş ve yılın son 4 ayında bir önceki yıl aynı döneme göre 7 bin ton daha az fındık ihraç edilebilmiş, diğer bir ifadeyle maalesef en az bu miktar kadar fındık kendi pazar payımızdan rakiplerimize adeta hediye edilmiştir.” dedi.

“Tüketim artışını azaltacak her uygulama bize zarar verecek”

Fındıkla ilgili karar alınırken yapılacak ilk işin, alınacak kararın ihracatı nasıl etkileyeceğinin dikkate alınması gerektiğini söyleyen Başkan Sevinç, “Fındığın en az yüzde 80’inin net döviz girdisi sağlayan bir ihraç ürünü olarak değerlendirildiği hiçbir zaman unutulmamalı ve fındıkla ilgili karar alınırken yapılacak ilk iş, alınacak kararın ihracatımızı nasıl etkileyeceğinin dikkate alınması olmalıdır. Üreticinin tatmin edilebilmesi, tüketimde artış sağlanması ile mümkün olabilecektir. Dolayısıyla tüketim artışını azaltacak veya büyümesini engelleyecek her uygulama bumerang misali kendimize zarar verecektir.” diye konuştu.

“Fındıkla ilgili kararlar en geç mayıs ayında açıklanmalı”

Fındığın Karadeniz Bölgesi’ndeki sosyo-ekonomik önemi nedeniyle,  bir karar alınmak zorunda kalındığında, bu karar hiçbir şekilde ihracatımıza olumsuz etki yapmayacak nitelikte olmalı ve dış alıcılar ve sanayicilerle yapılacak bağlantılar nedeniyle alınan kararın en geç mayıs ayında açıklanması gerektiğini belirten Başkan Sevinç, “Aslında üreticinin eline geçmesi arzu edilen gelir, müdahale alımı ile fiyatların suni olarak artırılması yerine “alan bazlı gelir desteği’’ ile sağlanmalıdır. Alan bazlı gelir desteği mevzuatında gerekli düzenlemeler yapılarak arazisi küçük olan üreticiye daha fazla, arazi büyüdükçe daha az ve hatta belli bir büyüklüğün üzerine hiç destek verilmemesi sağlanmalıdır.” diye konuştu.

“Birim alandan en az verim alan ülke haline geldik”

Edip Sevinç, “Son yıllarda üreticilerin çiftçilik görevlerini yerine getirmeyerek iyi tarım tekniklerini uygulamamaları, gerekse bitkisel zararlı ve hastalıklarla doğru zamanda ve doğru yöntemlerle yeterince mücadele etmemeleri neticesinde, uzun zamandan beri birim alandan en az verim alan ülke haline gelmiştir. Bu çerçevede alan bazlı gelir desteği olumsuzluklarla mücadele edilmesi için de motive edici bir unsur olarak kullanılmalıdır. Önemli hususlardan birisi de fındık gayet pahalı bir ürün olduğu için öz kaynakların finanse edilmesi imkanı bulunmadığından fındık ihracatçısına mutlaka pozitif ayrımcılık uygulanmalı, Eximbank kredilerine erişim kolaylaştırılmalı, özellikle devlet bankalarının teminat mektubu vermesi sağlanmalıdır.” ifadesini kullandı.

2019 ürünü fındık rekoltesi belli olmadığı için 2019 yılı ihracat rakamları ile ilgili sağlıklı bir değerlendirme yapmanın mümkün olmadığını vurgulayan Başkan Sevinç  ihracatın 2018 yılı ihracatından  az olmayacağını belirtti. NAZAN BEDİR/KARADENİZ EKONOMİ