Pandemi korkusu ile geçen bir yılın ardından “önce sağlık” diyen insanoğlu, aşının bulunmasıyla ümitlenirken salgınla mücadeleyle eşzamanlı olarak ekonomik zorluklara karşı da topyekûn mücadeleye hazırlanıyor. Salgın ve parasal kriz 2020 yılının özeti gibiydi. İnsan sağlığı ile ekonomi arasında bıçak sırtı bir tercih noktasına gelen karar vericiler, destek paketleri ile geleceği kurtarmak için çaba harcarken iş dünyasının temsilcileri de geride bıraktığımız kâbus yıla ilişkin değerlendirmelerini ve yeni yıldan beklentilerini Karadeniz Ekonomi Gazetesi’ne anlattılar
info@karadenizekonomi.com / 27.12.2020
Onur Çetinceviz – Onur Group YKB
2020 yılında ilk defa tanıştığımız pandemi krizinde önlemlerimizi alarak gerek yurt içinde gerekse yurt dışında faaliyetlerimizi durdurmadan çalışmalarımıza devam ettik. Havacılık ve turizm gibi sektörlerde performans kaybı yaşarken, altyapı işlerimizde herhangi bir kayıp yaşamadık. 2021 yılı için salgınla ilgili edindiğimiz deneyimle 2020 yılından daha iyi rakamları yakalayacağımıza inanıyorum. Daha başarılı ve keyifli bir yıl olmasını temenni ediyorum.
Başaran Bayrak – Çeksan Gemi İnşa Çelik Konstrüksiyon A.Ş. – YKB:
2019 yılına nazaran yüzde 30 daha düşük geçirdik. 2021 yılının iyi geçmesi için önce salgının bitmesi lazım. İnsanlar pandeminin geçtiğine ikna olmalı. Bir de sağlam finansal yapının kurulması gerekiyor. Hem hukuksal hem de ekonomik yapısal reformlara ihtiyacımız var. Bunların olabilmesi lazım ki yabancı yatırımcı, işbirliği veya talep için ülkemize gelebilsin. Umut ediyorum ki bu yıl sorunları aşmış, geleceğe umutla bakan bir Türkiye oluruz.
Ozan Diren - Dimes Genel Müdürü:
Pandemi sürecinde, istihdam ve yatırım planlamalarımızın olumsuz etkilememesi için çok çaba sarf ettik, başarılı da olduk. Küresel ticarette ülkemizin ekonomik güçlerinin de mümkün mertebe desteklenmesi önem arz ediyor. Hammadde yerine katma değeri yüksek markaların ihracat oranının artması, Türkiye ekonomisi açısından daha önemli. Buna göre cazip teşviklerin olması, ülke ekonomisine sürdürülebilir katkı açısından daha olumlu olacağını düşünüyorum. Tüm halkımız ve dünya geneli için, en yakınlarımızdan başlayarak sağlıklı, güvenli ve refah içerisinde geçecek bir yıl.
Hakan Poyraz – Çamsan A.Ş. YKB:
Türkiye ekonomisi 2020'yi, Covid-19 salgınıyla birlikte öne çıkan sorunlar listesiyle geçirdi. Biz ülkemizin gücüne inandığımız için bu ortamda 70 milyon euroluk büyük bir yatırım yaptık. 2021 yılı ilk çeyreğinde açılışını gerçekleştirerek 100 kişilik daha istihdam sağlayacağız. Artan likidite ve kur seviyeleri iş insanlarının işini zorlaştırdı. Yeni yıl umut ederim ki normalleşme adımlarının arttığı, yasakların azalacağı bir yıl olacak. Yatırım ikliminin korunmasına yönelik yapısal reformlar ülke ekonomisine olan güveni artıracaktır.
Mustafa Polatcan – Yaşar Group CEO’su:
Pandemi gölgesinde bir yılı geride bıraktık. İş dünyasında gıda sektörünün ekonomik olumsuzluklardan etkilenmediğini gözlemledik. Ama şirketler grubumuzda yer alan turizm faaliyetlerinde ciddi kayıplar söz konusu oldu. Geleceğe ilişkin projeksiyonda ihracatı artıracak ürünlerin imalatını artırmamız gerekir diye düşünüyorum. Dışardan döviz getirmemiz gerekiyor. Tek çıkış yolumuz bu. Aşının da katkısıyla salgın etkisini kaybederse birçok sektör faaliyetlerine kaldığı yerden devam edecektir. Yeni yılın yatırım yılı olmasını, barış yılı olmasını ve sağlıkla geçecek bir yıl olmasını diliyorum.
Semih Sarıgöl - Sarıgöller Konveyör YKÜ:
2020 yılı başlangıçta sıkıntılı oldu ama yılın ikinci yarısındaki performansımızla baştaki kayıp cirolarımızı dengeledik. Coronavirüs sorununun mutlaka aşılması lazım. Gelecek yıla ilişkin beklentimiz tamamen pandemi sürecine bağlı. Umarım yapısal reform beklentileri boşa çıkmaz ve başarılı olunur. Bugüne kadar reformlara yönelik adımları atılamadığı için sıkıntılar yaşadık. Yeni yıldan sağlık diliyorum, o olmayınca hiçbir şey olmuyor.
Yasemin Suyabatmaz – Babillon Hotel & Spa YKB. Yardımcısı:
Salgından en çok etkilenen sektörlerden biri olan turizm alanında faaliyet gösteren biri olarak 2020 yılını hem ciro hem istihdam bazında yüzde 60’lık bir gerilemeyle kapattık. Sektörün Türkiye genelindeki kaybı yüzde 70 civarında. Yapısal reformların hayata geçmesi ile ekonomideki kırılganlıkların daha kolay giderileceği, yabancı yatırımcıların tekrar ülkemize döneceği umudunu taşıyorum. Sağlıklı bol kazançlı bir yıl olması dileğiyle…
Dursun Oğuz Gürsoy – Gürsoy Fındık YKB:
Ciromuz geçen yılın ortalama yüzde 20 üzerine çıktı. İstihdamımızda da yüzde 5’lik bir artış sağladık. Genel ekonomiye baktığımızda enflasyon ve faiz oranlarını öncelikli sorun olarak görmekteyim. Yabancı sermayenin ülkeye girişi için hukuk reformunun bir an önce hayata geçirilmesi bir diğer öncelik. Çünkü piyasada güven ortamının oluşturulmasının zamanı geldi de geçiyor. Her şeye rağmen inancım odur ki pandemi dönemini hasarsız atlatabilirsek 2021 yılında ekonomide bir iyileşme görebiliriz.
Turgay Ömür – Bentaş Bentonit CEO’su:
Geride bıraktığımız yıl istihdam ve ciro anlamında yüzde 80’lik artış yaşadık. Türk ekonomisinin düze çıkması için stabil kur politikası izlenmeli ve girdi fiyatları şu andaki pozisyonunu korumalı diye düşünüyorum. Yapısal reformların başarılı olabilmesi için hukuk sisteminin evrensel normlara ulaşması gerekli. İhracatçılara desteğin devam ettiği ve Covid-19’dan kurtulduğumuz bir yıl olması dileğiyle…
Ayşe Kalafatoğlu – Koçtur Lojistik – Koçtur Nakliyat Genel Müdürü:
2020 yılında ciro ve istihdam anlamında ciromuz geçen seneyle aynı kaldı. Bu yılın çok daha zorlu bir yıl olacağını düşünüyorum. Salgının etkileri 2-3 ayda geçecek gibi gözükmüyor. Ancak yapısal reformların etkisiyle refah seviyemizin daha çok yükseleceğine ve ilerleme kat edebileceğimize inanıyorum. Benim yeni yıl mesajım; inşallah Covid-19 bir an önce biter ve sağlıklı, bereketli bir sene geçiririz.
Tahsin Tokgöz - Futem Gıda YKB
Bana göre 2021 zor bir yıl olacak. Her şeyden önce dünyanın neler yaşayacağını ve yönetenlerin bu yaşananlara karşı ne tür kararlar alacağını görmek lazım ki bunu tahmin etmek çok zor. Ülkemizin jeo-politik durumu, çevremizdeki ülkelerin yaşamakta oldukları sıkıntılar bizi de farklı boyutta etkilemektedir. Ben her şeye karşın ülkemizin 2020 yılından edindiği deneyimler ve aldığı derslerle daha iyi bir yıl yaşayacağını düşünüyorum. Tarım ülkemizin en büyük silahı olacak. Sosyal ve ekonomik yapıların yeniden şekilleneceği bir yıl ümit etmekteyim.
Murat Bekiroğlu - Trio Deniz YKB:
Bir yıl daha geriye gidecek olursak 2019 yılı hedeflediğimiz şekilde tamamlayıp döviz bazında yüzde 20’lik kadar büyüme sağlamıştık. Bu rakamsal büyüklük bize 2020 yılı için hareket kabiliyeti sağlamış ve planladığımız yeni yatırımları devreye sokup daha kârlı bir yıl öngörmüştük ki, öyle olmadı. Pandemi sürecinin belirsizliği, düşen talep, dövizdeki yükseliş ve artan maliyetler karşısında tüm şirketler gibi biz de 2020 yılını az hasarla atlatmak için bütçe revizyonu ile beraber maliyet düşürücü önlemler almaya başladık. Üzerine emek harcadığımız her şeyi 2021 yılında yakalamamız dileğiyle…
Semih Ergüder – Urgancı Gıda – YKB. Yardımcısı:
İstihdam anlamında kayıpsız bir yılı geride bıraktık. Ciro olarak dövizden kaynaklı yaklaşık yüzde 30’luk bir büyüme gerçekleştirdik. Riskli pazarlardan uzak durmaya özen gösterdik. Ekonominin düzlüğe çıkması için daha önceden bir şeyler yapılmalıydı. Kısa vadede çözüm beklememekle beraber uzun vadede ekonomide iyileşmenin sağlanabileceğini düşünüyorum. Yapısal reformlara kesinlikle ihtiyacımız var. Yeni yıl öncelikle insanlara sağlık getirsin.
Emre Keleş – Azmet Plastik Oyuncak & Gıda Sanayi Ticaret – İhracat Müdürü:
Covid-19 gölgesinde vasat bir yıl geçirdik. İhracat ağırlıklı bir firma olduğumuz için yurt dışı pazarının mart ayından itibaren 5 ay boyunca kapalı olması bu performansta en büyük etken oldu. Yılsonuna doğru biraz hareketlenme yaşanmakla birlikte esnafa ve üreticiye destek olunması gerekiyor. Üreticinin ağır bir yük altında olduğu ülkemizde yapısal reformları önemsiyoruz. Yeni yılda salgın inşallah biter ve biz dış pazarlara açılmaya devam ederiz.
