Amasya’nın ekonomisine genel bakış
info@karadenizekonomi.com / 26.02.2020
Amasya, tarihsel süreç içinde üretilen endüstriyel know-how’i, yeniliğe açık yatırım ortamı, zengin hammadde kaynakları, kamu üniversite sanayi işbirliği, kolay ulaşım ve taşımacılık olanakları ile cazip bir endüstriyel yatırım merkezidir. Organik tarım olanakları, tarımsal sanayi altyapısı, dünyaca ünlü tarım ürünleri, ihracatlık kiraz üretiminin artması, hayvancılık için uygun iklimi ve topoğrafyası sayesinde tarımsal yatırımlar için önemli potansiyeller taşımaktadır. Amasya, ulaşım kolaylığı, yurt içi kültür turları üzerindeki konumu, zengin tarihi ve kültürel mirası ile turizm alanında yapılacak yatırımlar için cazip bir ilimizdir.
Tarım ve Hayvancılık
Amasya, arazi varlığı ve bitkisel ürün çeşitliliği bakımından tarımsal potansiyeli yüksek iller arasında yer almaktadır. İlin yaklaşık yüzde 45’lik alanını tarım arazileri oluşturmaktadır. Amasya turizm ve entegre tarımla sermaye birikimi sağlayarak sosyoekonomik kalkınmasını gerçekleştirebileceği düşünülmektedir. Özellikle Besi OSB’nin de etkin şekilde devreye girmesi ilin kalkınması için itici bir güç olmuştur. Amasya’nın ticari faaliyetleri tarımsal ürünlerde yoğunlaşmaktadır. Şeker pancarı, kuru soğan, nohut, mercimek, fasulye, şeker, ayçiçeği yağı, süt ve süt mamulleri, yumurta, hayvan yemi, un, narenciye gibi ürünler il içi ve il dışı ticarete konu olan en önemli ürünlerdir. Amasya özellikle kiraz üretiminde bir marka olma yolunda son yıllarda önemli bir asama kaydetmiştir. Amasya genelinde çok erkenci çeşitlerden dalbastı, İzmir karası, ortanca çeşitlerden karga yüreği, napolyon, türko, geç çeşitlerden ise Isparta, Van, bing, lambert, sweetheart, lapins, regina ve dünya pazarlarında “Türk Kirazı” olarak satışa sunulan 0900 Ziraat kirazı başlıca çeşitler olarak yetiştirilmektedir.
Doğal taş ve linyit madenciliği ile sanayi
MTA Orta Anadolu I. Bölge Müdürlüğü’nün yapmış olduğu saha araştırmalarına göre; ildeki Amasya Beji doğal taş yataklarının potansiyel (görünür+muhtemel+mümkün) rezervi 1.400.000.000m³ olarak belirlenmiştir. Türkiye’de kayıtlı doğal taş rezervinin yaklaşık %20'sini, dünyadaki bilinen rezervlerin ise yaklaşık %10’unu oluşturmaktadır. Sari-bal rengindeki Amasya Beji dogal taşı, görünüm ve kalitesiyle (leke tutmaz, su emmez, aşınımı az) ulusal ve uluslararası ölçekte adini duyurmayı başarmıştır. Birçok ülkeye ihracat gerçekleştirilmektedir. Doğal tas üretiminde Amasya, blok ve plakadan 0,5 cm’ye kadar her boyut ve teknikte işlenmiş, yari işlenmiş ve hammadde üretimi gerçekleştirebilecek kapasite ve çağdaş teknolojiye; 6 sınıfta 18 farklı doğal taştan oluşan ürün gamına sahiptir. İldeki potansiyel rezervi 30.000.000 ton olan linyit kömürü kalorifik değeriyle Türkiye’nin en kaliteli %3’lük dilimi içerisinde yer almaktadır.
Turizm
8500 yıl öncesine (M.Ö. 6500) kadar uzanan bir geçmişi bulunur. Kültür ve Turizm Bakanlığı Marka Kent Projesi kapsamındaki 15 ilinden birisi olması, Amasya için son derece önem taşımaktadır. Dört bir yanına dağılmış zengin kültür ve doğal mirasıyla Türkiye kültür turizminin başkenti olma hedefindeki Amasya; Kültür ve Turizm Bakanlığımızın Marka Kent Projesi kapsamında yer almaktadır.Tarih boyunca bilim, sanat ve idari merkez olma özelliği dünyaca ünlü bilim ve sanat adamlarının da Amasya’da yetişmesine neden olmuştur. Strabon, VI. Mithridates Eupator, Mihri Hatun, Aksemseddin, Seyh Hamdullah, Sabuncuoglu Serefeddin bu ünlülerden ilk akla gelenleri oluşturmaktadır. Harsena Dagi ve Poztus Kral Kaya Mezarları’nın UNESCO Dünya Miras Geçici Listesi’ne girmesi ile ilin tanınırlığının artması hedeflenmektedir
Elektrikli makine ve ev aletleri
5084 Sayılı Kanun kapsamındaki teşvik ve düzenlemeler Merzifon OSB’de başka yerde sınıflandırılmamış makine ve teçhizat imalatı (elektrikli makine ve ev aletleri) ile sanayinin gelişmesine büyük katkı sağlamıştır. Merzifon OSB’de yoğunlaşmış sektör isletmelerinden birçok ülkeye ihracat yapılmaktadır. Sanayi istihdamında önemli bir yere sahiptir.