Açıklanan 2021 yılının ihracat rakamlarına göre Karadeniz Bölgesinin yıllık ihracatı 7 milyar doları aştı.
info@karadenizekonomi.com / 10.01.2022
KARADENİZ’DE İHRACAT REKORU
2021 yılının ihracat rakamlarını açıklandı. Türkiye’nin ihracatı geçen yıla oranla yüzde 32,9’luk artışla 225 milyar 368 dolar olarak gerçekleşti. Karadeniz Bölgesi’nde yer alan 18 il 2021 yılında 7.204.388,19 dolar ihracat gerçekleştirdi. 2020 yılında ise bu 18 ilin ihracat rakamı 4.486.357,47 dolar olarak gerçekleştirmişti. Bölge, bir önceki yıla göre ihracatını 2.718.030,72 dolar olarak arttırdı.
Batı, Orta ve Doğu Karadeniz’de birinciler değişmedi
2020’de Batı Karadeniz’de 436.786,73 dolar ihracatı ile ilk sırada yer alan Zonguldak 2021 yılında da 816.864,08 dolarlık ihracatı ile bölgede zirvedeki yerini korudu. Orta Karadeniz’de Samsun 2020’de 729.257,41 dolarlık ihracatı ile ilk sırada yer alıyordu. Şehir 2021 yılında yaptığı 1.272.513,86 dolarlık ihracatla Orta Karadeniz’de liderliğini sürdürürken Karadeniz Bölgesi genelinde Trabzon’dan liderliği aldı. Doğu Karadeniz Bölgesi’nde ise Trabzon 2020’de 1.060.877,78 dolar olan ihracatını 2021’de 1.183.889,62 dolara çıkartarak bölgedeki liderliğini sürdürdü.
Karadeniz Bölgesi’nde liderlik el değiştirdi
2020 yılında 1.060.877,78 dolar ihracatla Karadeniz’de en fazla ihracat gerçekleştiren il konumunda yer alan Trabzon, 2021 yılında liderliği Samsun’a bıraktı. Aynı zamanda Samsun, 1.272.513,86 dolar ile 2021 yılında en çok ihracat gerçekleştiren Karadeniz ili oldu. Samsun’u 1.183.889,62 dolar ile Trabzon, 1.123.906,43 dolar ile de Çorum izledi. 18 ilin en sonunda ise 44,53 dolar ihracatla Bayburt yer aldı. 2020’de ihracatı 1 milyar doları aşan tek il Trabzon şehriydi, 2021 yılında ise Samsun ve Çorum’da 1 milyar doları aşan ihracat gerçekleştirdi.
Bayburt'tan yüzde 521, Çorum'dan yüzde 336'lık artış
Geçen yıl 81 ilden 39'unun ihracatı ülke ortalamasının üzerinde arttı. 2021'de önceki yıla göre ihracatını en çok artıran il yüzde 521 ile Bayburt oldu. Ancak bu il, toplamda yaptığı 44,5 bin dolarlık ihracatla tüm kentler arasında son sırada yer aldı. Artış oranında Bayburt'u yüzde 335,8 ile Çorum izlerken, Karabük yüzde 87,2, Zonguldak yüzde 87, Gümüşhane yüzde 74,6, Samsun yüzde 74,5, artış gösterdi. (6’DA)
Karadeniz’de yeni rekor: Bölgenin yıllık ihracatı 7 milyar doları aştı
Karadeniz’deki ihracat artışının ardından TOBB Rifat Hisarcıklıoğlu, Tim Başkanı İsmail Gülle, Samsun TSO Başkanı Salih Zeki Murzioğlu, Çorum TSO Başkanı Çetin Başaranhıncal, DKİB Yönetim Kurulu Başkanı Saffet Kalyoncu ve KFMİB Yönetim Kurulu Başkanı Edip Sevinç artış gösteren ihracat rakamlarını Karadeniz Ekonomi Gazetesi’ne değerlendirdiler.
“İhracatımız, geçen yıla göre yüzde 33 oranında artışla 225,4 milyar dolara ulaştı”
Pandemi nedeniyle küresel milli gelirin yüzde 3, küresel ticaret hacminin yüzde 8 küçüldüğünü, 2020'nin tüm dünya için kayıp sene olduğunu, 2021'in ise, bu kayıpların kısmen telafi edildiği, bir onarım senesi olarak geride kaldığını ifade eden Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, "2022’de eğer pandemi kaynaklı yeni bir olumsuzluk karşımıza çıkmazsa, salgın öncesi üretim ve ticaret seviyeleri yakalanacaktır. Küresel milli gelir de, tarihte ilk defa 100 trilyon dolara ulaşacaktır. Ülkemiz ekonomisi ve sanayimiz, 2021 yılı ilk dokuz ayında yüzde 12 oranında büyüdü. İhracatımız, geçen yıla göre yüzde 33 oranında artışla 225,4 milyar dolara ulaşarak tarihi bir rekor kırmış oldu. Ülkemizin küresel ihracattan aldığı payda, ilk kez yüzde 1'in üzerine çıktı. İnşallah bu sene içinde 250 milyar dolara ulaşmayı hedefliyoruz" ifadelerini kullandı.
“Tedarik krizinden 25 milyar dolar çıkardık”
Küresel tedarik zincirleri kırılırken, ihracatı ayakta tuttuklarına dikkat çeken TİM Başkanı İsmail Gülle, şu değerlendirmeleri yaptı: “Lojistik sorunlar yaşanırken coğrafyalar arasında bağlar kurduk. Dünyada finansmana erişim problemleri yaşanırken biz kendi çözümlerimizi ürettik. Dünya devleri ürünlerini gönderemezken biz alıcıların kapısına kadar ulaştık. Ar-Ge merkezi sayısı 1.254'e ulaştı. Tasarım merkezi 338'e, Teknopark sayısı 73'e, organize sanayi bölgesi sayısı 332'ye çıktı. Küresel tedarik zincirlerinde yaşanan kırılmayı lehimize çevirmeyi bildik. Böylece ihracat hanemize 25 milyar dolar artı değer kattık. Büyümenin lokomotifi olduk, yılın ilk 9 ayında büyümenin yarısı ihracatla geldi. İstihdam artışının 3'te 1'ini ihracat öncülüğündeki sanayi sektörleri sağladı. Gururluyuz çünkü, tüm hedeflerimizi bir bir gerçekleştirdik ve geçtik. 12 ayın 11'inde ihracat rekorları kırdık. Uzun süredir hedeflediğimiz aylık 20 milyar dolar, yıllık 200 milyar dolar ihracatı bu yıl aştık. Miktar bazında ihracatta da Cumhuriyet tarihi rekoru kırdık, 174 milyon ton ihracat gerçekleştirdik. Birim ihracat değerimizi geçen yıla göre yüzde 17 artırarak, 1,10'dan 1,29'a çıkarmayı başardık. Bu artış önümüzdeki yıllarda katlanarak devam edecek. Hedefimiz bu değeri 2 dolara çıkarmak” dedi.
“Samsun krizi fırsata çevrildi”
Samsun Ticaret ve Sanayi Odası (TSO) Yönetim Kurulu Başkanı Salih Zeki Murzioğlu, Samsun’un bir önceki yıla göre ihracatını yüzde 74.5 artırarak, 2021 yılını rekorla kapattığını söyledi. Murzioğlu, 2021 yılında 1 milyar 272 milyon 514 bin dolar değerinde ihracat yapan Samsun’un üç basamak birden atlayarak, Türkiye sıralamasında 18’inci sıraya yükseldiğini açıkladı. Açıklamasında, Samsun’un tarihinde ilk kez 1 milyar dolar ihracat rakamını geçtiğine dikkati çeken Başkan Murzioğlu, “Samsunumuzda artık 1 milyar dolar ihracat yapan iller arasında yerini aldı. Hepimizin bildiği gibi dünya koronavirüs ile savaş veriyor. Pandemiyle mücadele yönetimi nedeniyle ekonomik olarak pek çok sektör büyük sıkıntılar yaşadı. Halen sonuçlarını görüyoruz. Bu sürecin belki de en az yıprananı sanayi sektörü oldu. Ülkemiz ve ilimiz sanayicisi bunu fırsata çevirmeyi başardı. Hepimizin bildiği gibi uzun uğraşlar sonucunda 2 milyon 660 bin metrekarelik bir alan Samsun Yeni Organize Sanayi Bölgesi olarak iş dünyamızın hizmetine sunulacak. Yakın zamanda buranın tahsislerini yapacağız. Bu da yeni yatırım ve yeni istihdam demektir. Her zaman dile getirdiğimiz gibi, ülkemizin ve şehrimizin kalkınma için kim bir çivi çakıyorsa sonuna kadar yanındayız ve destekçisiyiz. Sanayicinin kazanması demek; yeni yatırım demek, yeni istihdam kapıları demek. İstihdam sağlayarak, üreterek ülkemizin ve şehrimizin büyümesine katkı sağlayan tüm işletmelerimizi kutluyorum ve başarılarının devamını diliyorum. Türkiye’nin daha çok üretim, yatırım ve istihdama ihtiyacı var. Üretim ve yatırıma daha fazla destek olup sanayimizin rekabet gücünü korumalıyız. Ülke olarak çok sıkıntılı günler gördük, dersimizi iyi çalıştık. Kriz yönetiminde bizim en büyük argümanımız birlik ve beraberliğimizdir. Biz çok güçlü bir ülkeyiz. Bu gücü sürdürülebilir kılmak, 2023 yılı hedeflerini aşmak bizim elimizde. Umudumuzu yitirmeden, çalışmaya gelecek nesillere iyi bir gelecek bırakmaya mecburuz. Bu bizim sorumluluğumuz” diye konuştu.
“Çorum, bölgenin sanayileşme sürecindeki en dinamik kenti olmuştur”
Çorum Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Çetin Başaranhıncal, Çorum’da mücevher, kimyevi maddeler ve işlenmiş gıdalar olmak üzere ihracat noktasında iyi ilerlemeler kaydedildiğini söyledi. Başaranhıncal; “Çorum, son 50 yılda kendi imkanlarıyla sanayileşmesini gerçekleştirdi ve zamanın koşullarına uygun olarak sektörel dönüşüme ayak uydurdu. Çorum, bu yanıyla girişimci ve yenilikçi bir Anadolu kenti olarak tanımlanabilir. Bir başka bakış açısıyla 2,5 milyar dolar dış ticaret hacmiyle tüm dünyaya erişimi olan küresel bir oyuncu. Çorum, bölgenin sanayileşme sürecindeki en dinamik kent olarak gelişimini sürdürüyor. ‘Anadolu Kaplanları’ olarak tabir edilen edilen illerden biriyiz. Dördüncü bölgenin avantaj nedeniyle yatırım teşviklerinden yüksek oranda yararlanması ‘katma değeri ve ‘marka değeri’ yüksek ürünlerin geliştirilmesine yönelik ileri düzeydeki makine kültürünün geliştirilmesi kente değer katıyor” dedi.
“Doğu Karadeniz İhracatı 1,5 Milyar Dolara Çıktı”
Doğu Karadeniz'deki 4 ilden 2021'de yapılan ihracat, önceki yıla göre yüzde 15 artarak 1,5 milyar dolar oldu. Konuyla ilgili açıklama yapan Doğu Karadeniz İhracatçılar Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Saffet Kalyoncu, “Trabzon, Rize, Artvin ve Gümüşhane şehirlerimiz 2021 senesinde ihracatını artırdı. Bu illerin toplam ihracatının önceki yıla göre yüzde 15 artış yakalayarak 1 milyar 514 milyon 486 bin 467 dolara ulaştı. 2020 senesinin ihracat rakamı 1 milyar 321 milyon 58 bin 325 oldu. 2021 yılı zorlu şartlarında bölge ihracatında yüzde 15 artış başarısı gösteren ihracatçımız, rekabet olanaklarını koruyabilmek açısından özellikle lojistik ve enerji maliyetlerinde destek verilmesi halinde 2022'de çok daha yüksek başarılara imza atacaktır. Unutulmamalıdır ki yaşanan bu sancılı süreçten çıkışın anahtarı ihracattır ve ihracat ülkemiz büyüme ve istihdam edilmesine en büyük katkıyı sağlamaktadır. Doğu Karadeniz illerinin en büyük girdisi ihracattan temin edilmektedir. Bu artışın sürdürülebilir kılınması için ihracatçımıza rekabet olanağı kazandıracak desteklerin iyileştirilmesi gerekiyor" açıklamalarını yaptı.
“Firmaların ihracat kültürünün artması bölgenin gelişmesi açısından önemli”
Karadeniz Fındık ve Mamulleri İhracatçıları Birliği (KFMİB) Yönetim Kurulu Başkanı Edip Sevinç, Karadeniz ihracatında yaşanan artışın çok sevindirici olduğunu dile getirerek; “Karadeniz ihracatında ciddi bir artış yaşanmıştır. Bölgedeki firmaların ihracat kültürünün artması, bölgenin daha da gelişmesi açısından son derece önemlidir. Bu ihracatın içinde fındık ihracatı 2,2 milyar doları oluşturuyor. Geriye kalan bölümde ciddi sektörler yer alıyor. Küresel ekonomide var olmak için bu çeşitliliği arttırmak zorundayız. Karadeniz Bölgesi; gıda, savunma sanayi, makine, kuyumculuk gibi sektörlerde attığı adımlar ve yaptığı yatırımlarla Türkiye ekonomisinden ciddi paylar almaya başlamıştır. Bu ihracat artışlarının devamı gelecektir. Yakın zamanda Merkez Bankası Başkanı Şahap Kavcıoğlu ile görüşme yaptık. Piyasayı daha da rahatlatacak enstrümanlar oluşturacaklarını söyledi. Türk halkı da artık Türk Lirası’na güven duymalıdır. Dövize yatırım yaparak kendilerini korumanın mümkün olmadığını öğrenmelerini gerekmektedir. Dolar/TL’nin çok yüksek olması elbette bir sorundur ancak çok düşükte olmaması gerekiyor. Rekabetçi kurun ihracatçı açısından öneminin hepimiz farkındayız. Önemli olan istikrar ve dengedir. 2022’de ihracatımızın 250 milyar doları aşacağını düşünüyorum. Türkiye, yeniden bir üretim üssü olacak. Bu durumdan Karadeniz Bölgesi olumlu etkilenecektir” açıklamalarını yaptı. Bacasız sanayi olan turizmin bölgede daha farklı değerlendirilmesi gerektiğini de söyleyen Başkan Sevinç; “Karadeniz Bölgesi; deniz, sağlık, doğa, kış ve yayla turizmine oldukça elverişli ve bunlara ev sahipliği yapabilecek düzeyde. Bölgede yeni aksiyonlar oluşturmalıyız. Yurt dışından özellikle de Körfez ülkelerinden ciddi yatırımcılar çekebiliriz. Karadeniz’in tamamı turistik potansiyele sahiptir” şeklinde konuştu.
KARADENİZ EKONOMİ / HALİL YILMAZER